Wynalazcy i inżynierzy mogą zmieniać świat, czego najlepszym dowodem jest tegoroczny wynik Konkursu Jamesa Dysona. Prócz nagrodzonej przyczepki terenowej, bardzo spektakularnie jawi się przyjazna dla środowiska powłoka o silnym działaniu chłodzącym, która pozwala ograniczyć użycie klimatyzacji.
Konkurs jest prowadzony przez Fundację Jamesa Dysona – organizację charytatywną, która zajmuje się wspomaganiem edukacji inżynierów i jest finansowana z zysków firmy Dyson. Konkurs ma na celu pokazanie, że wynalazcy i inżynierzy mogą zmieniać świat. Wsparcie w postaci nagród pieniężnych otrzymali już autorzy ponad 390 wynalazków.
W tym roku wśród nagrodzonych znalazł się Polak, absolwent ASP w Krakowie. Piotr Tłuszcz otrzymał specjalną nagrodę za Projekt Humanitarny Rydwan Życia, pojazd do transportu rannych z uniwersalną przyczepą terenową, z którego korzystali ratownicy w Ukrainie. W finale konkursu zwyciężył także zespół z Hongkongu, otrzymując nagrodę w kategorii Zrównoważony Rozwój za E-COATING, przyjazną dla środowiska powłokę na ściany zewnętrzne o silnym działaniu chłodzącym, która pozwala ograniczyć szkodliwy wpływ klimatyzacji.
Wytypowani przez sir Jamesa Dysona autorzy zwycięskich projektów otrzymają po 160 000 zł na dalszy rozwój swoich wynalazków.
The Life Chariot (Rydwan Życia)
Prezentowana przyczepka oczywiście nie służy pasji caravaningowej. Śledząc rozwój konfliktu w Ukrainie, młody wynalazca Piotr zwrócił uwagę na problemy związane z ewakuacją medyczną w trudnym terenie. Stało się to dla niego inspiracją do stworzenia Rydwanu Życia, terenowej przyczepy do ewakuacji medycznej, która może być doczepiona do każdego pojazdu wyposażonego w hak.
Jest lekka i posiada zawieszenie pozwalające na transport nawet w ciężkich warunkach terenowych. Rydwan Życia zwiększa skuteczność akcji ratunkowych – dzięki wyposażeniu w nosze możliwe jest położenie jednej rannej osoby, a dodatkowe siedzenia zostały zaprojektowane z myślą o ratownikach lub poszkodowanych z lekkimi obrażeniami.Ciekawostką jest inspiracja młodego wynalazcy. Piotr zainteresował się projektowaniem przyczep pod wpływem rodzinnych wypraw na Bałkany i w Pireneje. Przez następne 10 lat, m.in. podczas studiów licencjackich i magisterskich, zajmował się projektowaniem przyczep terenowych i ratowniczych, aby w końcu stworzyć Rydwan Życia. Dwa pierwsze jego modele, przetestowane w trudnych terenach jak górskie szlaki, lasy, jaskinie czy kopalnie, zostały przekazane ukraińskiej medycznej jednostce wojskowej oraz polskiemu zespołowi ratowników.
- Rydwan Życia można doczepić do każdego pojazdu, co umożliwia ratownikom wykonywanie ich jakże ważnej pracy nawet w bardzo wymagających warunkach. Warto też podkreślić, że tworząc swój wynalazek, Piotr stosuje podejście iteracyjne i uwzględnia informacje zwrotne od osób korzystających z przyczepy w terenie - podkreślił podczas wręczenia nagród James Dyson, założyciel firmy Dyson i jej główny inżynier.
Piotr wciąż udoskonala Rydwan Życia, stara się też dostosować pojazd do potrzeb akcji ratowniczych w górach.
Nagroda w kategorii Zrównoważony Rozwój
Druga z nagród może okazać się interesująca dla właścicieli kempingów. W gorących krajach klimatyzacja odpowiada niemal za jedną trzecią (31%) całkowitego zużycia energii elektrycznej. Tak jest np. w Hongkongu, gdzie też na wysypiska śmieci codziennie trafia ponad 470 000 szklanych butelek. I właśnie tym tropem poszedł zespół młodych wynalazców.
E-COATING stanowi przyjazne dla środowiska rozwiązanie obu tych problemów. Wytwarzanym z przetworzonych odpadów (szklanych) materiałem można pokrywać od zewnątrz dachy i ściany. Taka powłoka odbija promienie słoneczne. Pozwala to ograniczyć zużycie energii przez systemy chłodzenia, takie jak klimatyzatory, a w ten sposób zmniejszyć emisje gazów cieplarnianych.- Ronaldo i Jovial znaleźli sprytny sposób na to, jak przerobić odpady w coś naprawdę wartościowego. E-COATING to materiał z przetworzonego szkła, którym można pokryć zewnętrzne ściany budynków. Odbija on promienie słoneczne, co pozwala zaoszczędzić znaczną część energii elektrycznej zużywanej na klimatyzację. Autorzy projektu rozwiązali dwa problemy naraz, opracowując przyjazną dla środowiska i oszczędną metodę – podkreślił założyciel firmy Dyson i jej główny inżynier.
Po rozmowie z sir Jamesem Dysonem wynalazcy przyznali, że stworzyli E-COATING, aby przyczynić się do usunięcia poważnych zagrożeń dla naszego środowiska. Teraz, dzięki środkom z nagrody będą mogli posunąć naprzód badania i rozwój produktu, a także zrobić kolejny krok, zakładając własną firmę.
Fot. Dyson / Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie