PRZEWODNIK PO POLSCE
Miasto Radom to jedno z najstarszych i największych miast w Polsce, położone na Mazowszu, nad rzeką Mleczną. Radom jest ośrodkiem administracyjnym, gospodarczym, kulturalnym i naukowym regionu radomskiego. Miasto ma bogatą historię, sięgającą XII wieku, kiedy to było siedzibą książąt mazowieckich.
W Radomiu znajdują się liczne zabytki architektury, takie jak gotycki kościół św. Jana Chrzciciela, renesansowy zamek królewski, barokowy pałac Lubomirskich czy neogotycka katedra św. Kazimierza. Radom jest także miastem o silnych tradycjach przemysłowych, zwłaszcza w zakresie metalurgii, lotnictwa i broni. W Radomiu działa wiele instytucji kultury, takich jak Teatr im. Jana Kochanowskiego, Filharmonia im. Oskara Kolberga, Muzeum im. Jacka Malczewskiego czy Centrum Kultury i Sztuki. Radom jest również miastem studenckim, z kilkoma uczelniami wyższymi, takimi jak Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny, Uniwersytet Jana Kochanowskiego czy Wyższa Szkoła Handlowa. Miasto Radom to miejsce pełne życia, atrakcji i możliwości dla mieszkańców i turystów.
Radom - miasto z bogatą historią
Początki Radomia sięgają VIII wieku, kiedy to w dolinie Mlecznej powstała osada wiejska. W X wieku na pobliskim wzgórzu wybudowano gród obronny, który pełnił rolę grodu kasztelańskiego. Pierwsza pisana wzmianka o Radomiu pochodzi z 1155 roku, kiedy to papież Hadrian IV potwierdził nadanie kościołowi św. Wacława dziesięciny z dochodów z Radomia. Nazwa miasta wywodzi się prawdopodobnie od imienia Radomir lub plemienia Radomierzan.
W XIII wieku na cyplu wyżynnym rozwija się tzw. osada targowa, która otrzymuje prawo średzkie. W XIV wieku Kazimierz Wielki zakłada Nowy Radom, który otrzymuje prawo magdeburskie w 1364 roku. Miasto jest planowo założone i otoczone murami obronnymi z basztami i bramami. Powstają także ratusz, kościół i zamek królewski.W XV i XVI wieku Radom przeżywa okres rozkwitu jako ważny ośrodek administracyjny, handlowy i kulturalny. Miasto jest często odwiedzane przez królów Jagiellonów i miejscem zjazdów sejmowych i konfederacji szlacheckich. W 1401 roku podpisano tu pierwszy akt unii Polski z Litwą, zwany unią radomsko-wileńską. W 1505 roku uchwalono tu konstytucję nihil novi oraz statuty Jana Łaskiego - pierwszy zbiór praw polskich. W 1613 roku Radom stał się siedzibą Koronnego Trybunału Skarbowego.
W XVII wieku miasto podupada na skutek wojen, zarazy i pożarów. W czasie potopu szwedzkiego miasto i zamek zostają spalone i splądrowane. Z 1200 domów pozostaje tylko 37, a liczba mieszkańców spada do około 375. W XVIII wieku miasto odbudowuje się powoli, ale nie odzyskuje dawnej świetności. W 1767 roku zawiązuje się tu Konfederacja Radomska - opozycja szlachecka przeciwko reformom króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
W XIX wieku Radom znajduje się pod zaborami austriackim i rosyjskim. Miasto pełni rolę stolicy departamentu Księstwa Warszawskiego, województwa sandomierskiego Królestwa Polskiego i guberni radomskiej. Rozwija się przemysł włókienniczy, metalowy i spożywczy. Powstają nowe dzielnice robotnicze i budynki użyteczności publicznej.
W XX wieku Radom bierze udział w walkach o niepodległość Polski. W czasie I wojny światowej miasto jest okupowane przez Niemców i Austriaków. W 1918 roku wybucha powstanie radomskie przeciwko Niemcom, które kończy się zwycięstwem Polaków. W dwudziestoleciu międzywojennym Radom jest stolicą województwa kieleckiego i ważnym ośrodkiem przemysłowym i kulturalnym.W czasie II wojny światowej miasto jest ponownie okupowane przez Niemców. W 1942 roku zostaje utworzone getto żydowskie, z którego większość mieszkańców zostaje wywieziona i zamordowana w Treblince. W 1944 roku wybucha powstanie radomskie, które poprzedza wyzwolenie miasta przez Armię Czerwoną.
Jeśli planujecie odwiedzić Radom, oto kilka propozycji, co warto zobaczyć w tym mieście.
Zamek Królewski - to zabytkowa rezydencja królów polskich, która została wybudowana w XIV wieku. Zamek zachował się w dobrym stanie i można podziwiać jego gotycką architekturę, a także zobaczyć wystawy poświęcone historii miasta i regionu.
Muzeum Wsi Radomskiej - to skansen, który prezentuje kulturę i tradycje ludowe ziemi radomskiej. Można tu zobaczyć ponad 70 drewnianych budynków, w tym chałupy, stodoły, kuźnie, młyny i kościoły. Muzeum organizuje też różne imprezy folklorystyczne i warsztaty rzemieślnicze.
Bazylika Katedralna św. Wacława - to największy i najstarszy kościół w Radomiu, który jest siedzibą biskupa diecezji radomskiej. Kościół ma bogatą historię i jest przykładem stylu romańsko-gotyckiego. Wewnątrz można podziwiać piękne malowidła, rzeźby i witraże, a także relikwie św. Wacława i św. Stanisława.
Park Planty - to największy park w Radomiu, który jest popularnym miejscem spacerów i wypoczynku. Park ma zróżnicowaną roślinność i wiele atrakcji, takich jak fontanny, pomniki, plac zabaw i amfiteatr. W parku znajduje się też Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne, gdzie można oglądać niebo przez teleskop.
Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia - to nowoczesna galeria sztuki, która mieści się w dawnej elektrowni miejskiej. Galeria prezentuje dzieła polskich i zagranicznych artystów współczesnych, a także organizuje warsztaty, spotkania i festiwale kulturalne. Galeria jest częścią sieci Europejskich Centrów Kultury.
Polska jest piękna. Nie czekaj, ruszaj w drogę!
