PRZEWODNIK PO POLSCE
Wieluń to niewielkie, ale bardzo klimatyczne miasteczko na Śląsku, które utożsamia się jako to miejsce, gdzie rozpoczęła się II wojna światowa. Wówczas niemieckie bombowce zrzuciły swój śmiercionośny ładunek na miejską zabudowę. Jednak Wieluń to również dawne, historyczne miasto, które urzeka swoimi zabytkami z okresu średniowiecza.
Wieluń był niegdyś otoczony miejskimi murami. Niestety do dziś zachowała się jedyna brama miejska. Została wybudowana w XIV w. jako wyjście na trakt wiodący do Krakowa oraz w kierunku pobliskiej wsi Ruda. Dlatego bramę tą zwano krakowską lub rudzką. W drugiej połowie XV lub w XVI wieku brama zyskała jeszcze jedną kondygnację.
Brama w Wieluniu została wybudowana na planie kwadratu. Dodatkowo została nadbudowana dwiema ośmiobocznymi kondygnacjami. W 1587 roku przy okazji modernizacji fortyfikacji miejskich dokonano również jej remontu. W 1591 r. brama doczekała się przebudowy. W późniejszych latach ta miejska fortyfikacja została niszczona podczas potopu szwedzkiego i wojny północnej. Po tym okresie zaczęła popadać w ruinę.
Brama jednak nie podzieliła losu pozostałych tego typu obiektów w Wieluniu i przetrwała do naszych czasów. Na początku XIX wieku rozebrano ratusz miejski. Planowaną nową budowlę dobudowano do Bramy Krakowskiej, wykorzystując ją jako wieżę ratuszową. To ją ocaliło.
Co ciekawe, do czasu wybuchu I wojny światowej w części pomieszczeń ratusza znajdowało się więzienie.
W czasie międzywojennym właśnie z tej wieży trębacze grali hejnał. Najpierw była to Rota, później była grana pieśń religijna „Wszystkie nasze dzienne sprawy”.Wybuch II wojny światowej zdewastował Wieluń i to już 1 września 1939 r. Ratusz miejski był jednym z celów ataku niemieckiego lotnictwa. Na szczęście zrzucona na budynek bomba nie eksplodowała.
Podczas II wojny światowej w ratusz znajdowała się siedziba okupacyjnych władz miejskich oraz posterunek hitlerowskiej żandarmerii. W wyższych kondygnacjach wieży mieścił się natomiast areszt śledczy (Polizeigefaengnis). W 1940 r. na wieży zainstalowano zegar ze zburzonego kościoła farnego.
Po wojnie ratusz stał się siedzibą Miejskiej Rady Narodowej. W latach 1956-62 powrócono do tradycji odgrywania Roty, od 1975 r. odgrywany jest nowy hejnał wieluński oparty na motywach melodii ludowej z ziemi wieluńskiej.
W latach 60-tych XX wieku ratusz z wieżą poddano pracom konserwatorskim. Jednak w czasie ich trwania zawaliła się górna cześć wieży. Na szczęście została odbudowana od podstaw w latach 1969-75. To wówczas, w czasie prac konserwatorskich odkryto gotycki ostrołukowy portal nad wjazdem.
Warto na koniec dodać, że prawdopodobnie to właśnie ta Brama Krakowska znajduje się w herbie Wielunia. Jest tym samym symbolem tego pięknego miasta.
Polska jest piękna. Nie czekaj, ruszaj w drogę!
