Jak żyli dawni mieszkańcy Kielecczyzny? O tym możemy przekonać się odwiedzając niezwykle ciekawe miejsce – zagrodę etnograficzną w Bodzentynie.
Obiekt jest własnością Muzeum Wsi Kieleckiej i działa jako punkt etnograficzny. Stanowi wspaniały przykład specyficznej architektury małych miasteczek rolniczych, tak licznie występujących w przeszłości na terenie całej Kielecczyzny i obecnych na jej obszarze także w czasach dzisiejszych.
Kiedyś jej właścicielami była rodzina Czernikiewiczów, jednak w 1971 r. Muzeum Wsi Kieleckiej odkupiło ją od spadkobierców i po remoncie oddało do użytku jako punkt etnograficzny.
Zagroda tworzy zamknięty czworobok i składa się z trzyizbowego budynku mieszkalnego i budynków gospodarczych: wozowni, stajni, obory, spichlerza. Można w niej zobaczyć autentyczny XIX-wieczny sprzęt domowy, wykorzystywany do prostych czynności w domu i na polu.
W izbie zwracają uwagę warsztat tkacki, otwarta szafa ze zdobionymi ręcznie fajansowymi naczyniami, stare obrazy religijne, a także kuchnia z okapem i piecem chlebowym. W obydwu pomieszczeniach podłogę stanowi gliniana polepa.
W drugiej izbie, także z odrębną kuchnią i piecem chlebowym, jest już podłoga drewniana. Umieszczono tam m.in. dwuczęściowy kredens, stół z ołtarzykiem, wiszący zegar z wagami, a między dwoma łóżkami - kolebkę na biegunach. Nie jest to oryginalne wyposażenie izby, ale wszystkie eksponaty pochodzą z okolic Bodzentyna.
Pamiątki po Czernikiewiczach zobaczyć można w trzeciej izbie, z okresu międzywojennego - to portret rodzinny, a także mniejsze zdjęcia wiszące na ścianie. Tam także znajduje się maszyna do szycia Singer, komoda i zegar z wahadłem.
Po wyjściu z domu na podwórko warto zajrzeć do stajni, gdzie zwraca uwagę żłób wydłubany z pnia drzewa. Narzędzia, które służyły niegdyś do uprawy roli i były zgromadzone w wozowni, nie są obecnie eksponowane.Pod względem zastosowania materiału budowlanego i rodzaju konstrukcji zagroda ściśle nawiązywała do tradycji ludowej ciesiołki z regionu świętokrzyskiego. Ściany wszystkich budynków wzniesiono z drewna jodłowego, dachy mają pokrycie gontowe.
Obiekt ten jest najstarszą i jedyną tak kompleksowo zachowaną małomiasteczkową zagrodą znaną z terenów Kielecczyzny.
Jej najstarsze elementy (części domu mieszkalnego oraz budynki gospodarcze, wozownia i ogrodzenie) pochodzą z 1809 roku. Dobudowane do domu izby mieszkalne pochodzą z lat 1870 i 1920.
Zagroda Czernikiewiczów znajduje się przy odchodzącej z Dolnego Rynku w Bodzentynie ulicy 3 Maja. Udostępniana jest do zwiedzania codziennie, z wyjątkiem poniedziałków, w godz. 9-17 (w miesiącach zimowych w godz. 9-15). Oprowadza po niej mieszkająca w sąsiednim domu opiekunka ekspozycji.
Polska jest piękna. Nie czekaj, ruszaj w drogę!