PRZEWODNIK PO POLSCE
Szczebrzeszyn nie tylko powinien nam się kojarzyć ze znanym wierszem Jana Brzechwy, ale również z wieloma wspaniałymi zabytkami tego wielowiekowego miasta. Jednym z ciekawszych obiektów Szczebrzeszyna jest zabytkowa synagoga, która nadal pełni swoją rolę sakralną.
Szczebrzeszyn warto odwiedzić podczas wypraw kamperem po Polsce. Zwłaszcza, że miasto „poetyckiego chrząszcza” nie tylko słynie z tego, że zostało umieszczone w wierszu Jana Brzechwy, ale ma również do zaoferowania wiele interesujących zabytków. Jednym z nich jest budynek synagogi.
Żydzi w Szczebrzeszynie pojawili się około roku 1507. Jak to zwykle bywało w historii Polski, w miastach zajmowali się głównie handlem i rzemiosłem. Ich społeczność w Szczebrzeszynie rosła w siłę i w połowie XVI w. osiąga liczbę 100 osób i wzrastała nadal.
Dokładnie nie wiadomo, kiedy w Szczebrzeszynie wybudowano synagogę, mamy jednak informację pisemną, kiedy została zniszczona – było to w 1584 roku. Pewne jest, że budynek został ponownie odbudowany.
Ponownie budynek został zniszczony przez Kozaków w 1648 r. Ponownie odbudowana 10 lat później. Natomiast w XVIII w. została przebudowana. Kolejna klęską spadła na szczebrzeszyńską świątynię w 1940 r., kiedy została spalona przez Niemców. Jakby tego było mało, tuż po wojnie zawalił się dach zdewastowanego. Jednak pod koniec lat 60-tych XX wieku postanowiono o jej odbudowie.
Warto dodać, że w latach 2009-2010 synagoga została wyremontowana. Wówczas odnowiono jej elewację zewnętrzną i przemalowana została na kolor różowy.
Budynek żydowskiej świątyni mieści się w Szczebrzeszynie przy ul. Sądowej 2, tuż obok staromiejskiego rynku. Budynek dawnej synagogi posiada obecnie późnorenesansowy styl nadany jej w początkach XVII wieku. Gmach ozdobiony jest bogatym fryzem arkadowym, została nakryta łamanym dachem polskim.Wewnątrz, jej sala modlitw została ozdobiona pilastrami i profilowanym gzymsem. Salę nakrywa sklepienie klasztorne z lunetami okiennymi. Uwagę zwiedzających natomiast przykuwa kamienna późnorenesansowa szafa ołtarzowa. Do sali modlitw z dwóch stron przylegają parterowe babińce, a od strony zachodniej przedsionek, sala obrad oraz dodatkowy babiniec.
Co ciekawe, obecnie synagoga jest nie tylko wspaniałym obiektem zabytkowym, ale wciąż żywym w Polsce miejscem kultu judaizmu. Warto dodać, że świątynia dzieli gmach z Miejskim Domem Kultury.
Polska jest piękna. Nie czekaj, ruszaj w drogę!
