PRZEWODNIK PO POLSCE
Czy wiecie, że teren Kotliny Sandomierskiej w ubiegłych wiekach zamieszkiwały dwie różne grupy etnograficzne: Lasowiacy i Rzeszowiacy? Ich ciekawą historię i wspaniałe tradycje poznać można w skansenie w Kolbuszowej. Jeśli więc wybieracie się kamperem w ten region Polski, koniecznie odwiedźcie ten skansen.
Obszar Kotliny Sandomierskiej w zamierzchłych czasach zamieszkiwały dwie główne grupy etniczne, czyli Lasowiacy i Rzeszowiacy. Ich historię i tradycje przybliża nam niezwykły skansen w Kolbuszowej.
Warto pamiętać, że ta placówka jest czynna przez cały rok. Jednak poza sezonem turystycznym, czyli od 16 października do 14 kwietnia, jest otwarta w skróconym czasie - od 9.00 do 15.00.
Skansen swój początek bierze w roku 1957. Wówczas w Powiatowym Domu Kultury w Kolbuszowej można było obejrzeć wystawę pt. „Sztuka Ludowa Lasowiaków”. Składające się na nią zabytki i pamiątki stały się zalążkiem dzisiejszej ekspozycji.
Obecnie na obszarze ok. 30 ha znajduje się ponad 80 przykładów małej i dużej architektury. Zlokalizowane na terenie parku etnograficznego obiekty – domy mieszkalne, stodoły, chlewiki, wiatraki, karczma, szkoła, kościoły – pochodzą z przełomu XIX i XX wieku.
Ważnym elementem ekspozycji jest otoczenie poszczególnych budynków, na które składają się: sady, stawy, przydomowe ogrody, pasieki oraz inne tradycyjnie zagospodarowane obszary, pozwalające zwiedzającym oglądać wiejski pejzaż w całej okazałości. Realizmu dodają zwierzęta hodowane w niektórych obejściach.
Lasowiacy i Rzeszowiacy. Pierwsi zamieszkiwali przepastną puszczę Kotliny Sandomierskiej, drudzy zasiedlali jej południowe obrzeża, przez które przebiegały ważne szlaki handlowe: z Krakowa przez Przemyśl do Kijowa oraz z Sandomierza przez Karpaty na Węgry.Co ciekawe „Rzeszowiacy” to nazwa nadana przez etnografów w okresie międzywojennym. Odnosiła się do mieszkańców obszaru, którego centrum stanowił Rzeszów. W przeciwieństwie do Lasowiaków, właśnie Rzeszowiacy nie odczuwali szczególnej wspólnoty z mieszkańcami innych wsi tego obszaru.
Lasowiacy natomiast sami siebie nazywali „Lesioki”. Stanowili dominującą grupę etniczną w Kotlinie Sandomierskiej. Żyli zgodnie z puszczą otaczającą ich wsie, czyli miejsce zamieszkania.
Natomiast kolbuszowskie stolarstwo prezentuję kulturę ludową. W skansenie zobaczymy bogatą kolekcję zdobionych mebli. Wśród wielu eksponatów kolbuszowskiego stolarstwa znajdują się m.in.: fornirowana orzechem a intarsjowana jaworem kanapa, którą w latach dwudziestych XX wieku dla Tyszkiewiczów z Weryni wykonał stolarz Jana Turek.
Jeśli więc chcecie wiedzieć czym jest fornirowanie oraz co to jest intarsja, warto odwiedzić skansen w Kolbuszowej.
Polska jest piękna. Nie czekaj, ruszaj w drogę!
