PRZEWODNIK PO POLSCE
To prawosławna cerkiew filialna w Szczebrzeszynie. Należy do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Budynek został w swojej obecnej postaci wzniesiony w XVI w., na fundamentach starszej świątyni.
Świątynię ufundował ok. 1394 Dymitr z Goraja ówczesny właściciel Szczebrzeszyna. Andrzej Górka prawdopodobnie przejął od katolików kościół i przekształcił go na zbór kalwiński. Wkróce jednak przekazano obiekt wyznawcom prawosławia.
W okresie, gdy cerkiew w Szczebrzeszynie należała do unitów, została kilkakrotnie wyremontowana i przebudowana, przez co zatraciła cechy wschodniochrześcijańskiej architektury sakralnej. Na przełomie XVIII i XIX w. do wnętrza świątyni wstawiono wzorowane na łacińskich ołtarze główny i boczne, które usunięto w czasie przebudowy w latach 1867–1870.
Cerkiew pozostała czynna do 1915, tj. do momentu, gdy w mieście przebywali rosyjscy urzędnicy i wojskowi. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę nie została ponownie otwarta, gdyż w Szczebrzeszynie pozostały tylko dwie osoby wyznania prawosławnego.
W 1938 znajdowała się na liście cerkwi przeznaczonych do zniszczenia w ramach akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej, jednak po protestach mieszkańców jej rozbiórka została przerwana.
Po II wojnie światowej obiekt przeszedł na własność Skarbu Państwa. Początkowo użytkowany jako magazyn, a następnie całkowicie porzucony, z czasem uległ całkowitej dewastacji.
W 2006 zrujnowaną cerkiew otrzymał na własność Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny. W latach 2008–2010 obiekt został poddany gruntownemu remontowi, w czasie którego odkryte i odsłonięte zostały siedemnastowieczne malowidła ścienne, a ikonostas, zniszczony w czasie I wojny światowej, odrestaurowany.
Nabożeństwa w świątyni odbywają się jedynie w najważniejsze święta prawosławne, gdyż liczba wiernych zamieszkujących miasto i okolicę jest niewielka. Obiekt stale jest natomiast udostępniany do zwiedzania.
Z pierwotnego wyposażenia cerkwi w Szczebrzeszynie zachowały się drzwi z 1540. W świątyni zobaczymy natomiast zespół malowideł ściennych wykonanych na przełomie XVI i XVII w. Freski przedstawiają sceny z Apokalipsy oraz sceny pasyjne. Ok. 1718 freski zostały poddane konserwacji na polecenie ordynata Tomasza Józefa Zamoyskiego i jego żony Antoniny zd. Zahorowskiej. Fakt ten upamiętnia dwudzielny herb Jelita i Korczak zdobiony motywem z liści akantu.
W zbiorach muzeum w Zamościu przechowywane są ikony Matki Bożej i Chrystusa Pantokratora, pierwotnie znajdujące się w dolnym rzędzie ikonostasu świątyni.
Ikona Matki Bożej z cerkwi w Szczebrzeszynie była obiektem szczególnego kultu jako wizerunek cudotwórczy, zwłaszcza w XVIII w., informacje o kulcie w następnym stuleciu są bardzo skąpe. Kult ten miał zasięg lokalny.
Polska jest piękna. Nie czekaj, ruszaj w drogę!
Serwis polskicaravaning.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy i opinii. Prosimy o zamieszczanie komentarzy dotyczących danej tematyki dyskusji. Wpisy niezwiązane z tematem, wulgarne, obraźliwe, naruszające prawo będą usuwane.
Artykuł nie ma jeszcze komentarzy, bądź pierwszy!