artykuły

podrozePODRÓŻE
ReklamaBilbord - ACK sklep Black Week 23.11-01.12 Sebastian
W drodze do neutralnego klimatycznie kempingu. Część 1

W drodze do neutralnego klimatycznie kempingu. Część 1

Czas czytania 8 minut

Nie tylko prywatnych inwestorów winien zajmować temat: jak w sposób zrównoważony rozwijać turystykę? Ten boom, ta moda na caravaning to niesamowita zachęta do rozwoju lokalnych biznesów. I kuszące źródło budżetów regionów stawiających na klimat przyjazny dla tworzenia wyczekiwanej infrastruktury.

Pandemia uświadomiła wielu ludziom wartość przyrody i aktywnego wypoczynku. Można założyć, że podróże o wysokim stopniu indywidualności i doświadczeniu przyrody będą nadal zyskiwały na popularności. Dlaczego „bycie w drodze” będzie ukierunkowane na zeroemisyjny kemping? W dobie pakietu mobilności UE od zrównoważonej i inteligentnej mobilności nie ma odwrotu. Odtąd dobrą reputacją powinny cieszyć się inicjatywy celujące w minimalizację śladu węglowego.
Jedno jest pewne: tworzenie wartościowej formuły turystyki caravaningowej bardziej niż kiedykolwiek powinno mieć na celu ochronę przyrody. By tak się stało, musi istnieć odpowiednia infrastruktura (np. kempingów). Najlepiej oczywiście taka, która pozwoli minimalizować ślad węglowy. To także szansa na zrównoważony dobrobyt regionów czerpiących z mody na podróże pojazdami kempingowymi.
Formuła miejsc czasowego postoju może być realizowana różnorako. Kemping czy pole biwakowe? Przedmiotem naszego zainteresowania (za: Główny Urząd Statystyczny) będzie aktywność w dziedzinie turystyka i sport. Kemping jest szczególnym obiektem hotelarskim. Musi gwarantować na wyznaczonym terenie (ogrodzenie) dozór załogom kamperów i przyczep kempingowych. To także woda do celów sanitarnych, a też instalacje wodno-kanalizacyjne oraz gospodarka ściekami i odpadami. To nie tylko oświetlenie ścieżek komunikacyjnych, to także konieczność zapewnienia przyłączy 230 V. A w obiektach działających poza szczytem sezonu wakacyjnego także przecież ogrzewanie np. w kempingowych łazienkach. Okazji, by wdrażać możliwie najlepsze techniki BAT (z ang. Best Available Technology), nie zabraknie!

ReklamaW drodze do neutralnego klimatycznie kempingu. Część 1 1
Powszechne zatroskanie dotyczące większej ochrony klimatu przejawia się próbami szacowania emisji gazów cieplarnianych. Coraz krytyczniej oceniane są również wyjazdy wakacyjne. I coraz więcej fanów caravaningu zadaje sobie pytanie o wpływ wyjazdów na środowisko i klimat. A tymczasem…

Podróżujący z kamperami i przyczepami kempingowymi podejmują większe starania
Fani caravaningu wykazywać mają większą troskę o klimat niż np. klienci hoteli. Tu poczyńmy kolejną uwagę. Otóż okazuje się, że turystyka caravaningowa ma sporo argumentów dla obrony przed tymi, którzy sądzić mogą, że dom na kołach to niemały ślad węglowy. 
Instytut Badań nad Energią i Środowiskiem w 2020 r. opublikował opracowanie, którego wniosek jest jeden: caravaning ma dobrą równowagę klimatyczną. Naukowcy z Instytutu Badań nad Energią i Środowiskiem w Heidelbergu (ifeu) przeanalizowali emisje gazów cieplarnianych związane z różnymi rodzajami wakacji. Okazuje się, że podczas wakacji z kamperem lub przyczepą kempingową uwalnianych jest mniej szkodliwych dla klimatu emisji, zwłaszcza w porównaniu z podróżami lotniczymi i zakwaterowaniem w hotelu. Hotele są znacznie mniej przystosowane do efektywnego wykorzystania energii niż samochody kempingowe i w konsekwencji mają znacznie wyższe emisje – z 22,1 kg CO₂ na nocleg i osobę w porównaniu do wartości pomiędzy 1,8 (van na parkingu) i 6,5 kg (przyczepa kempingowa na kempingu) CO₂ na nocleg i osobę. Wszystkie wartości odnoszą się do letniego użytkowania w Niemczech.

ReklamaW drodze do neutralnego klimatycznie kempingu. Część 1 2
Wspomnijmy tu, że w latach 2007 i 2013 dwa badania przeprowadzone przez Öko-Institut doprowadziły do podobnych wniosków. Tak jak poprzednio, tak teraz przeanalizowano różne elementy wyjazdu wakacyjnego: przyjazd i wyjazd, zakwaterowanie i wyżywienie oraz mobilność lokalną. Badanie ifeu uwzględnia również produkcję (bilans materiałowy, zapotrzebowanie na energię podczas produkcji, konserwację) oraz utylizację pojazdów rekreacyjnych.
A skoro tak, to pytanie: czy do pomyślenia jest sytuacja dofinansowania ze środków unijnych inicjatywy stworzenia lub modernizacji istniejącego kempingu, jeśli ten ma być innowacyjny, bo zrealizowany według założeń BAT lub/i po prostu którego walorem będzie minimalizacja śladu węglowego? Z informacji zasięgniętych u źródła, tj. z Komisji Europejskiej, płynie komunikat, by szukać odpowiedzi w Punktach Informacji Funduszy Europejskich (Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, funduszeeuropejskie.gov.pl), które niedługo będą wiedziały, co można robić z danego programu, kiedy będzie konkurs i z których programów będzie można realizować konkretny projekt. Aktualnie z funduszy unijnych przy infrastrukturze turystycznej finansowane są np. ścieżki rowerowe i szlaki kajakowe.
 
Kemping realizujący założenia BAT
Jak usłyszeliśmy od dobrze poinformowanego źródła w KE: „czysto teoretycznie rozważając, taki projekt zero-emission kemping powinien więc podchodzić pod nową perspektywę finansową na lata 2021-2027. Być może mógłby startować w konkursie na sustainable tourism (priorytet 5) lub w innowacyjności dla MSP, jeśli byłby naprawdę innowacyjny, a nie tylko na papierze (priorytet 1). Beneficjentem mogłyby być np. MSP czy JST, czy Lokalna Grupa Działania. Istotna jest zgodność z Europejskim Zielonym Ładem”.
Poszliśmy tym tropem, tj. umowy partnerstwa pomiędzy Polska a Komisją, która określa strategię wykorzystania funduszy europejskich w Polsce w perspektywie finansowej na lata 2021-2027. Interesujących nas treści dostarcza akapit na stronie 20, gdzie jest mowa o celu: „bardziej przyjazna dla środowiska niskoemisyjna Europa” i zaczyna się od słów: „celem strategicznym Polski jest budowa niskoemisyjnej gospodarki o obiegu zamkniętym”.
Wniosek? Przychylnie będą rozpatrywane te inicjatywy, które mają za cel pobudzenie inwestycji związanych z transformacją sektora energetycznego, w tym inwestycji w odnawialne źródła energii oraz efektywności energetycznej. Interesujący dla niektórych może być załącznik D tegoż dokumentu, bo dedykowany priorytetowym obszarom pogórniczym, podlegającym transformacji w kierunku zielonej gospodarki. Dobrym tropem może być właściwe gospodarowanie zasobami przyrody, w tym wody, oraz dążenie do minimalizowania ilości produkowanych i deponowanych odpadów. Jak czytamy w dokumencie, dążąc do osiągnięcia neutralności klimatycznej, należy mieć na uwadze rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) oraz biogospodarki, zmniejszanie presji na środowisko przyrodnicze poprzez redukowanie zapotrzebowania na surowce nieodnawialne.
BAT to zmniejszanie emisji gazów cieplarnianych poprzez tworzenie zamkniętej pętli procesów. A wszystko z troską o zachowanie i poprawę kapitału naturalnego czy bioróżnorodności ekosystemów wodnych oraz ochronę zdrowia i dobrostanu obywateli. W pierwszym rzędzie rozpatrzmy działania mające za cel zwiększenie udziału OZE w finalnym zużyciu energii brutto. Oczywiście na kempingu! Wszak obiecująco brzmi komunikat, że najważniejszymi działaniami będą inwestycje mające na celu zwiększenie efektywności energetycznej budynków. Co innego, że takie np. motele, restauracje, domki kempingowe i inne budowle mają charakter fakultatywny – mogą stanowić infrastrukturę kempingu, lecz nie muszą.

Europejski Zielony Ład: obiekt niskoemisyjny
Program priorytetowy Czyste Powietrze zakłada, że do pokrywania potrzeb cieplnych w sposób indywidualny powinno wykorzystywać się źródła o możliwie najniższej emisyjności (pompy ciepła, ogrzewanie elektryczne, gaz ziemny, paliwa bezdymne). Projektując na wskroś innowacyjny kemping, możemy oczywiście iść o wiele dalej. Tu adekwatny komentarz.
– To, jak wykorzystamy energię słoneczną dziś, wpłynie na to, jak świat będzie wyglądał jutro. Dlatego stworzyliśmy najbardziej ekologiczny i wydajny dach zintegrowany z ogniwami fotowoltaicznymi. SunRoof 2w1 zastępuje tradycyjne pokrycie dachowe i jednocześnie jest źródłem odnawialnej energii przeznaczonej do zasilania wszelkich urządzeń elektrycznych. Uwagę przyciąga gładka, estetyczna powierzchnia pokrycia, ale warto wspomnieć również o wykonanej z ekologicznych i w pełni biodegradowalnych materiałów podkonstrukcji montażowej. Lekkiej i łatwej do zamontowania dzięki ograniczeniu do minimum potrzebnych materiałów budowlanych. Efekt? SunRoof ma najniższy ślad węglowy spośród konkurencyjnych rozwiązań i wspiera społeczności w dążeniu do osiągnięcia neutralności klimatycznej – mówi Martyn Szczepankowski, co-founder i head of CEE w SunRoof.
I od razu dodaje, że w Polsce są dostępne programy, z których można otrzymać dofinansowanie do inwestycji w fotowoltaikę, wśród nich m.in. Mój Prąd 4.0 – bodaj najbardziej wyczekiwana dotacja na fotowoltaikę. Przeznaczona jest dla osób fizycznych, które są właścicielami nowej instalacji o maksymalnej mocy do 10 kW oraz wytwarzają energię elektryczną na własne potrzeby. Nabór wniosków ruszył 15 kwietnia 2022 r. Czwarta edycja programu będzie realizowana do 22 grudnia 2022 r. (z możliwością przedłużenia) lub do wyczerpania środków. Maksymalne dofinansowanie w ramach programu Mój Prąd 4.0 na mikroinstalację wraz z magazynami energii wynosi 20 500 zł (ale nie więcej niż 50% kosztów kwalifikowanych). Ta propozycja jest skierowana do prosumentów rozliczających się z wyprodukowanej energii elektrycznej w nowym systemie net-billing.

W drodze do neutralnego klimatycznie kempingu. Część 1 3

Przetwarzanie ścieków za pomocą roślinnych oczyszczalni
Kemping Bijar w Chorwacji chwali się nowatorskim wdrożeniem: ekologiczną oczyszczalnią ścieków opartą na bazie roślinnej. To aż 3 stawy rozmieszczone kaskadowo, a proces czyszczenia wody z toksycznych wtrąceń i odchodów odbywa się przez zaangażowanie drobnoustrojów w korzeniach roślin. Jeden taki cykl oczyszczania wody szarej trwa 4 dni. System nie wymaga żadnej konserwacji, nie licząc sezonowego nasadzania nowych roślin. Zalety rozwiązania to: niski koszt budowy w porównaniu do niektórych urządzeń mechanicznych, tanie i łatwe utrzymanie, wysoka skuteczność oczyszczania (do 99%) ścieków, brak konieczności zasilania systemu energią. Wdrożone rozwiązanie nie tylko nie zaburzyło naturalnej estetyki obiektu kempingowego. Pomysłodawcy odnotowali oszczędność wody w sanitariatach i spadek zapotrzebowania na energię do jej podgrzewania, skoro mamy do czynienia z układem wody w obiegu zamkniętym. Co więcej, uzyskiwana tym sposobem klasa czystości wody pozwala wprowadzać ją do strumieni rzecznych i jezior!

Rafał Dobrowolski
Fot. R. Dobrowolski i materiały: SunRoof, CamperSystem.pl, camp-bijar.com

Artykuł pochodzi z numeru 5 (107) 2022 r. magazynu „Polski Caravaning”.

Chcesz być na bieżąco? Zamów prenumeratę – teraz jeszcze taniej i szybciej.


Administrator11.05.2023 zdjęć 5
Obserwuj nas na Google News Obserwuj nas na Google News