W krajach o bogatych tradycjach caravaningowych movery, czyli elektryczne pomoce manewrowe są bardzo popularne i... skrupulatnie dobierane przez każdego, kto chce uniknąć kłopotu z ustawianiem przyczepy między drzewami na kempingu. Samo urządzenie montuje się bezinwazyjnie, więc zawsze można je odsprzedać.
Bywają sytuacje, kiedy posiadanie urządzenia manewrującego przyczepą może wydać się nieodzowne. Wszystkie tego typu pomoce mają jedno zadanie – wprawić przyczepę w ruch. Zasada działania we wszystkich moverach jest również taka sama – istotą jest przeniesienie ruchu obrotowego rolki roboczej (zasilanej z akumulatora przyczepy) na oponę przyczepy. Z ceną jest już inaczej. Na pozór podobnej klasy movery mogą kosztować nawet 2-3 tys. euro, choć szukający okazji znajdą nawet 4-krotnie tańsze. Samo urządzenie montuje się bezinwazyjnie i nie licząc otworów na przewody do akumulatora, jedynym wyzwaniem jest umiejętność umocowania mechanizmu do konstrukcyjnych elementów przyczepy za pomocą obejm i śrub. Wniosek? Movery nie są już dziś egzotycznym widokiem i stanowią coraz powszechniejsze wyposażenie ponadstandardowe co większych i cięższych przyczep w Polsce. Inaczej wygląda sytuacja na rynku pierwotnym.
Wąska bramka, szczupłe miejsce parkingowe na posesji czy wreszcie konieczność pokonania wzniesienia – to zadania dla movera.
W Polsce moda na movery przybyła oczywiście z zachodniej Europy. Tam urządzenia tego typu są bardzo popularne i skrupulatnie dobierane przez klientów. Popularność tych urządzeń jest oczywiście spowodowana siłą nabywczą pieniądza, jakim dysponują mieszkańcy poszczególnych państw. Niemiec czy Duńczyk na mover wysokiej klasy przeznaczy jedną pensję, Polak dwie! Stąd wniosek, że nad Wisłą sprzedaje się najwięcej moverów najtańszych (ok. 300-400 szt./rok). Drugie tyle to poziom sprzedaży wszystkich pozostałych, czyli markowych modeli.
Rynek moverów Na rynku znajdziemy renomowane marki, których dystrybucją zajmuje się przynajmniej kilkanaście firm na terenie całego kraju. Prócz docenianych przez branżę caravaningową urządzeń smartDRIVE (Polska, Tradex Technology) znajdziemy oczywiście produkty marki: Truma MOVER (Niemcy, Truma), MOVE CONTROL (Niemcy, Reich), Enduro (Wielka Brytania, Purple line), Go2 (Niemcy, Truma), Mammut (Niemcy, AL-KO). Na co z pewnością warto zwrócić uwagę, przymierzając się do doposażenia przyczepy w elektryczny napęd? - Po pierwsze radziłbym uzyskać informację na temat kraju produkcji – podpowiada Piotr Dobek z firmy Tradex Technology, która jest pierwszym rodzimym producentem urządzeń tego typu. - Dlaczego jest to tak ważne? Otóż, pokutuje przekonanie, że kraj, w którym firma jest zarejestrowana, jest krajem produkcji movera, a tak niestety często nie jest! Nasze pytanie powinno brzmieć, gdzie jest fabryka? Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, że odpowiedź ma wpływ na jakość wyrobu. Rzut oka na wiodące na rynku rozwiązania każe przypuszczać, że te sprawdzone produkowane są w zakładach w Niemczech i w Wielkiej Brytanii. Drugą rzeczą, z którą należy się zapoznać, to instrukcja obsługi i parametry techniczne. Każdy szanujący się sprzedawca powinien takie materiały przekazać zainteresowanemu – oczywiście w języku polskim! Unikniemy w ten sposób przykrości związanych z problemami podczas montażu oraz charakterystyki spodziewanej pracy i osiągów. Dlaczego jest to tak ważne? Otóż znajdziemy na rynku movery, które zgodnie z instrukcją... przestają działać już po drugiej minucie pracy (sic!). Inaczej mówiąc, producent zastosował taki system zabezpieczeń, że po pokonaniu przez przyczepę ok. 20 metrów następuje kilkuminutowa przerwa i ponowna możliwość pracy. Zdecydowanie nie jest to coś, czego oczekuje klient. Przed zakupem sprawdźmy oczywiście warunki serwisu i gwarancji. Jakkolwiek urządzenia tego typu nie należą do awaryjnych, warto pokusić się również o opinie u źródła, czyli od innych użytkowników.
Innowacje i trendy Urządzenia manewrujące z reguły nie podlegają modyfikacjom. Wyjątkiem był debiut movera MAMMUT firmy AL-KO. Jego wyjątkowość polega na braku konieczności zastosowania belki stabilizującej oraz ukryciu elektroniki sterującej w obudowach silników. Brak konieczności zastosowania belki jest jak najbardziej pożądaną cechą (jazda drogami leśnymi i innymi, na których pojawia się ryzyko uderzenia w przeszkody wystające z podłoża). Takie rozwiązanie bardzo łatwo zastosować. Problemem jest jednak znaczne ograniczenie możliwości montażu w stosunku do ilości indywidualnych cech ram, na których osadzone są przyczepy. Gdy mówimy o maksymalnych osiągach każdego manipulatora, pamiętać należy, iż te zależą w dużej mierze od kilku czynników, wliczając: stan nawierzchni (śnieg i błoto oczywiście utrudniają pracę manipulatora), poziom naładowania akumulatora, stan opon, rolek napędowych, a także kółka prowadzącego.
Warto regularnie czyścić rolki napędzające opony.
- Niby drobiazg, ale zatarte łożysko w tak niewielkim urządzeniu może stanowić nie lada obciążenie, więc wydajność wyraźnie spadnie – przekonuje Piotr Dobek. - Największym ryzykiem podczas pracy movera jest nagły spadek napięcia w modelach, w których dosuw rolek realizowany jest elektrycznie, a nie ręcznie (mechanicznie). Dlaczego system Automatycznego Cofania Rolek (RAP) zastosowany w smartDRIVE jest lepszy od innych? Podczas gdy system automatycznego cofania rolek dostępny jest w kilku najdroższych moverach, tylko smartDRIVE oferuje dodatkowe zabezpieczenie w postaci niezależnego zasilania systemu. W przypadku rozładowanego, a nawet odłączonego akumulatora system działa bez przeszkód, pobierając prąd bezpośrednio z gniazda w haku pojazdu ciągnącego! Ryzyko przypadkowego dosunięcia rolek jest wtedy wykluczone – przyciski na pilocie są zablokowane. Zabezpiecza to przed niebezpieczną sytuacją rozpoczęcia holowania z dosuniętymi rolkami bądź ich dosunięcia podczas jazdy samochodu z przyczepą. W naszym urządzeniu znajdziemy kilka innych innowacji. Równie ciekawie prezentuje się system LIS. Ten jest skrótem od Systemu Informacji o Obciążeniu. Ponieważ pokazuje chwilowe obciążenie manipulatora (w zakresie 0–99 proc.) na ekranie LCD, granice możliwości systemu są pod stałą kontrolą. System poinformuje również o przeciążeniu (Overload) w tych rzadkich przypadkach, kiedy przeszkoda będzie zbyt wielkim wyzwaniem.
Montaż pomocy manewrowej nie jest pracochłonny i każdy producent załącza niezbędne wskazówki, byśmy zrobili to samodzielnie.
BHP moverów Urządzenie manewrowe powinno być oczywiście utrzymywane w czystości. Po zabrudzeniu błotem, żwirem, piaskiem itp. należy je oczyścić za pomocą wody pod ciśnieniem. Systematycznie usuwajmy wszelkie ciała obce (gałęzie, kamienie, sznurki, taśmy itp.) mogące zakłócić lub uniemożliwić jego poprawne działanie. O ile przed sezonem zimowym należy dokładnie umyć urządzenie i używając smaru lub oliwy maszynowej, nasmarować łożyska rolek roboczych i elementy ruchome mechanizmu dociskającego, to już inaczej jest z powierzchnią rolek. Powierzchni roboczych rolek nie smarujemy! Przed wyjazdem w podróż z przyczepą kempingową należy sprawdzić stan instalacji elektrycznej, uruchamiając rolki we wszystkich możliwych kombinacjach oraz system załączania i rozłączania rolek. Jeśli występują zakłócenia w działaniu, należy oczyścić połączenia elektryczne (również klemy) i przed ponownym ich podłączeniem posmarować je środkiem poprawiającym przewodność elektryczną.
Tekst: Rafał Dobrowolski Zdj.: Tradex Technology i AL-KO
Informujemy, że zaktualizowaliśmy naszą Politykę prywatności (dostępną w regulaminie). W dokumencie tym wyjaśniamy w sposób przejrzysty i bezpośredni jakie informacje zbieramy i dlaczego to robimy.
Nowe zapisy w Polityce prywatności wynikają z konieczności dostosowania naszych działań oraz dokumentacji do nowych wymagań europejskiego Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO), które będzie stosowane od 25 maja 2018 r.
Informujemy jednocześnie, że nie zmieniamy niczego w aktualnych ustawieniach ani sposobie przetwarzania danych. Ulepszamy natomiast opis naszych procedur i dokładniej wyjaśniamy, jak przetwarzamy Twoje dane osobowe oraz jakie prawa przysługują naszym użytkownikom.
Zapraszamy Cię do zapoznania się ze zmienioną Polityką prywatności (dostępną w regulaminie).