Szacuje się, że w całej masie współcześnie produkowanego pojazdu od 18 do 20 kg stanowią kleje. Do budowy kampera czy przyczepy zużywa się ich wiele więcej, bo też buduje się je niczym z klocków LEGO.
Wraz z awansem nowoczesnych poszyć do budowy pojazdów turystycznych zmieniła się technika łączenia i uszczelniania konstrukcyjnych elementów. Jakkolwiek w połączeniach drewno/drewno nadal królują zszywki stolarskie, to już do łączenia materiałów różnego pochodzenia, a szczególnie poszyć przekładkowych, stosuje się kleje konstrukcyjne. Ich zadaniem, niezależnie od składu chemicznego, jest tworzenie połączeń przenoszących obciążenia. Użycie klejów konstrukcyjnych przyspiesza produkcję struktur z udziałem kompozytów wzmocnionych włóknem szklanym poprzez umożliwienie sklejania takich elementów bez kosztownej obróbki powierzchni. W efekcie otrzymuje się lżejszy produkt finalny (pojazd specjalny) i gwarancję niższych kosztów produkcji, przy wiele wyższej odporności konstrukcji na udary i zmęczenie. Klejone elementy są wyjątkowo trwałe, gdy poddać je wibracjom występującym w czasie eksploatacji pojazdów (kleje skutecznie utrudniają propagację wibracji). Częściowo zawdzięczamy to rozłożonym na całe złącze naprężeniom, gdyż nie spotykamy się tu ani z odkształceniami cieplnymi, ani ze spiętrzeniami naprężeń. Nie bez znaczenia są względy estetyczne. Złącza klejone pozwalają ukryć miejsce przejścia z jednego elementu na drugi, zwłaszcza wtedy, gdy są to elementy z różnych materiałów. Gwarancja połączeń i estetyka idzie dziś w parze z łatwością demontażu, bo już aplikacja materiałów wymaga doświadczenia, nierzadko poprzedzonego próbami i doświadczeniami.
Pilote Aventura G600LA, jak większość kamperów klasycznych, powstaje dzięki połączeniom klejonym.
Kompaktowy Kamper Roku 2014 powstaje niczym... Dodge Viper Dwa brytyjskie magazyny – „Motorcaravan Motorhome Monthly” oraz „Which Motorhome” połączyły siły, aby wspólnie ogłosić zwycięzców w plebiscycie Motorhome of the Year Awards 2014. Jakkolwiek nagrody przyznano aż w dziewięciu kategoriach pojazdów turystycznych, to najbardziej lukratywną, bo w kategorii na najbardziej kompaktowy model, stanowiący kompromis między wyposażeniem i akceptowalną ceną, zdobył Pilote Aventura G600LA. Najpopularniejszy, bo w połowie zintegrowany kamper powstaje we francuskiej fabryce (w miejscowości La Limouzinière) Grupy Pilote, którą dzięki zaproszeniu dilera marki w Polsce (poznańskiej firmie CarGO!) odwiedziliśmy kilka miesięcy temu. Większość klasycznych kamperów: z alkową sypialną nad kabiną, te w pełni zintegrowane i tzw. półintegrale (wspomniany Pilote Aventura G600LA), powstają zupełnie inaczej niż seryjnie produkowane auta. Przykładowo, w fabryce Audi podwieszone karoserie transportowane są na pewnym etapie produkcji nad przesuwającą się co 88 sekund linią montażową. Tyle czasu ma ekipa dwóch lub czterech pracowników na montaż kolejnych podzespołów do platformy samochodowej. Roboty, owszem wyręczają ludzi, ale głównie na etapie spawania, klejenia i łączenia śrubami – wszędzie tam, gdzie jest to opłacalne. Inaczej jest w przypadku produkcji kamperów. Te powstają niczym... Dodge Viper, jeden z najszybszych produkowanych seryjnie samochodów świata. Tak! Analogii jest tu dużo więcej, począwszy od faktu, że bolid jest dziełem ekipy, która ma na wykonanie każdego zadania dokładnie 45 minut. W fabryce Pilote każde zadanie wykonuje się w... 44 minuty. Dokładnie co tyle minut przestawia się pojazdy na kolejne stanowisko, począwszy od umocowania instalacji 230 V, wyprowadzenia wiązek elektrycznych, umocowania zbiorników na wodę, przez etap montażu do ramy podłogi zabudowy mebli i wyposażenia (m.in. lodówki, ogrzewania postojowego), aż po przyklejenie ścian bocznych, tej tylnej i wreszcie dachu. Mniej więcej co trzy kwadranse francuski zakład opuszcza nowiutki kamper.
Do aluminiowego profilu podłogi mieszkalnej aplikuje się klej i...
... krótko potem dociska ścianę boczną zabudowy (klej łączy aluminium z drewnem).
Precyzję połączenia (dystans między sklejonymi elementami) gwarantują... wkręty.
Budowa kampera to układanka z klocków Przy produkcji kamperów za najbardziej odpowiedzialne połączenia odpowiadają śruby – nie inaczej wygląda mocowanie do ramy stelaża pasów bezpieczeństwa dla pasażerów. Wkręty i zszywki stosuje się przy mniej wymagających połączeniach (np. mebli do ścianek zabudowy wnętrza). Za każdym niemal razem większość powierzchni traktuje się uprzednio masami klejącymi. Podobnie powstaje Viper, bo dzięki połączeniom „na klej”. - To jak budowa z klocków lego – wyjaśnia Ralph Gilles, założyciel firmy z Detroit. – Każde dziecko wie, że najbardziej skomplikowana konstrukcja z klocków trzyma wszystkie tolerancje, o ile precyzyjnie je łączyłeś od samego początku. To proste i genialne, bo budując Vipera nie posługujemy się żadnymi przymiarami. Wystarczy sumiennie doklejać kolejne „klocki”... Równie precyzyjnie powstają kampery. A wszystko zaczyna się od montażu podłogi zabudowy, która stanowi bazę dla mocowania rozlicznego wyposażenia i jednocześnie wzorzec prostoliniowego montażu ścian bocznych i tylnej, a w końcowym etapie także dachu. I tylko na tym etapie produkcji wykorzystuje się poziomicę (!). Dlaczego? Otóż, gwarancję poprawnego montażu zapewniają połączenia klejone. Jak żadne inne dają możliwość powtórnego łączenia w przypadku błędu w montażu. Eliminują też problemy z pozycjonowaniem łączonych elementów. Najbardziej wymagające konstrukcje, czyli poszycie kampera, produkuje się w sposób wysoce zautomatyzowany. Za wytwarzanie płyt warstwowych (blacha/izolacja/sklejka) odpowiada maszyna, w której warstwy kleju są automatycznie i jednolicie aplikowane przez dysze natryskowe (klej wygrzewany jest w temperaturze 45° przez 10 minut). Płyta wędruje automatycznie na kolejne stanowisko, gdzie frezarka sterowana numerycznie wycina pożądanych kształtów formatki, a także otwory okienne i luków bagażowych.
Zszywki stolarskie dominują dziś w połączeniach konstrukcji nośnej ścian przekładkowych i w miejscach narażonych tylko na siły ściskające.
Połączenia śrubowe stosuje się przy łączeniu elementów nośnych – tu etap przykręcania podłogi mieszkalnej kampera do fabrycznej ramy pojazdu.
Większość prac przy budowie kampera wykonywana jest ręcznie, nie licząc automatycznych prac do próżniowego klejenia poszyć i frezarek CNC.
Nowe aplikacje przemysłowych klejów Stosowanie klejów przy produkcji pojazdów specjalnych daje możliwość uzyskania wysokiego bezpieczeństwa połączeń, a zarazem oszczędności na wadze, dzięki zredukowaniu ciężaru spoin. W tej dziedzinie kolejna rewolucja dokonuje się dzięki aplikacjom przemysłowym światowego giganta – firmie 3M. Do niedawna w produkcji małoseryjnej dominowały głównie kleje i uszczelniacze poliuretanowe. Niestety, jednoskładnikowe masy wymagają oczekiwania nawet dwudziestu czterech godzin na pełne utwardzenie. To blokuje linię produkcyjną i podnosi koszty ogrzewanych pól odkładczych (dość dużych, bo przecież chodzi o kampery i przyczepy). Producenci przełamują i to ograniczenie, inwestując w nowoczesne urządzenia do mieszania klejów dwuskładnikowych, utwardzających się w czasie wiele krótszym. Coraz powszechniej do produkcji kamperów (i przyczep) stosuje się kleje strukturalne Scotch-WeldTM, które pozwalają na uzyskanie wysokiej wytrzymałości klejonych konstrukcji na niemal wszystkich powierzchniach. Klejenie jest proste i czyste: dozowanie, mieszanie i aplikacja następują w jednej, prostej czynności. Co więcej, kleje Scotch-WeldTM nadają się do tworzenia wyjątkowo trwałych i mocnych połączeń zarówno metali (aluminium czy stal), jak i większości tworzyw sztucznych (m.in.: ABS, PC, kompozyty GRP, PMMA, PCW, PMMA czy PP/PE). W ostatnich latach przemysł caravaningowy odkrywa też możliwości nowoczesnych taśm klejących i coraz częściej sięga po proste i niezawodne rozwiązanie, zapewniające wytrzymałość i trwałość połączenia oraz szybki i ekonomiczny montaż. Mowa o dwustronnie klejących akrylowych taśmach 3M™ VHB™. Jednym z ważniejszych parametrów taśm VHB™ jest odporność na warunki otoczenia. Niektóre typy taśm wytrzymują przez krótki czas temperatury sięgające 230°C lub stałą temperaturę równą 140°C. Przy tym wszystkim są odporne na większość rozpuszczalników, paliw, wilgoć, płyny hydrauliczne, oleje silnikowe itp. Akrylowe taśmy piankowe umożliwiają klejenie większości materiałów konstrukcyjnych (metali, tworzyw sztucznych, szkła, drewna, powierzchni lakierowanych proszkowo itp.), zapewniając wytrzymałość i trwałość w zmiennych warunkach klimatycznych, przy obciążeniach wibracyjnych, zmęczeniowych, szoku termicznym itp. Nowe osiągnięcia inżynierów i chemików gwarantują zwiększenie swobody przy projektowaniu jeszcze lżejszych kamperów i przyczep, eliminując kłopotliwe wiercenie także przy okazji montażu elementów wykończeniowych.
Informujemy, że zaktualizowaliśmy naszą Politykę prywatności (dostępną w regulaminie). W dokumencie tym wyjaśniamy w sposób przejrzysty i bezpośredni jakie informacje zbieramy i dlaczego to robimy.
Nowe zapisy w Polityce prywatności wynikają z konieczności dostosowania naszych działań oraz dokumentacji do nowych wymagań europejskiego Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO), które będzie stosowane od 25 maja 2018 r.
Informujemy jednocześnie, że nie zmieniamy niczego w aktualnych ustawieniach ani sposobie przetwarzania danych. Ulepszamy natomiast opis naszych procedur i dokładniej wyjaśniamy, jak przetwarzamy Twoje dane osobowe oraz jakie prawa przysługują naszym użytkownikom.
Zapraszamy Cię do zapoznania się ze zmienioną Polityką prywatności (dostępną w regulaminie).
WIEŚCI Z WARSZTATU
