Polskie kempingi jak polskie drogi

Czas czytania 8 minut

Nie podoba nam się przede wszystkim niski standard obiektów kempingowych. Narzekamy też na ich wyposażenie i oznakowanie. Cztery gwiazdki posiada zaledwie 13 polskich obiektów, ale nawet te starają się omijać zagraniczni touroperatorzy.

Trudno wyobrazić sobie rozwój caravaningu i turystyki kempingowej bez sprawnie funkcjonujących oraz nowoczesnych kempingów. W Polsce działa około 207 kempingów (dane z 2007 r.), z czego aż 194 kempingi (98 proc.) należy do Polskiej Federacji Campingu i Caravaningu. Jednak ilość kempingów w ostatnich latach zmalała. W 2005 r. funkcjonowało w naszym kraju 226 tego typu obiektów. Kempingi znajdują się na terenie całego kraju – z ich usług można korzystać we wszystkich 16 województwach. Najwięcej – 37 kempingów znajduje się w województwie pomorskim (19 proc.), najmniej – 3 kempingi w województwie podlaskim.

Nie tylko usługi hotelarskie
Najważniejszym celem funkcjonowania kempingu jest świadczenie usług hotelarskich, czyli krótkotrwałe, wynajmowanie domków, pokoi i miejsc noclegowych na ustawianie namiotów i pojazdów kempingowych. Definicja kempingu zawarta jest w ustawie o usługach turystycznych z dnia 29.08.1997 r. w art. 36 punkt 4. Według niej kempingi (campingi) to obiekty strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach, samochodach mieszkalnych (campobusach) i przyczepach samochodowych, przyrządzanie posiłków, parkowanie samochodów, a także świadczące usługi związane z pobytem klientów. Obiekty te mogą dodatkowo umożliwiać nocleg w domkach turystycznych lub innych obiektach stałych. Polska należy do grupy państw o tzw. „średnim” nasyceniu w kempingi.

Kategoryzacja
Od 1998 r. kempingi w Polsce mogą ubiegać się o kategoryzację. Liczba gwiazdek jaką może uzyskać obiekt zależy od jego standardu. Kempingi podzielono na cztery kategorie, oznaczone gwiazdkami od jednej do czterech. Cztery i trzy gwiazdki uzyskało w Polsce tylko 28 proc. kempingów. Najwyższą kategorie cztery gwiazdki posiada zaledwie 13 kempingów. Obiektów czterogwiazdkowych brakuje w 8 spośród 16 województw. W województwie lubuskim znajdują się tylko obiekty dwugwiazdkowe. Najgorzej sytuacja wygląda w województwie podlaskim, gdzie obecnie znajdują się 3 kempingi jednogwiazdkowe, które oferują najniższy standard. Komisje zajmujące się kategoryzacją najczęściej przyznawały kempingom kategorię dwóch gwiazdek, które stanowiły ponad 50 proc. skategoryzowanych obiektów.

Lokalizacja i wyposażenie
Kempingi oferują miejsca noclegowe nie tylko o zróżnicowanym standardzie, ale także różnego rodzaju. Bazę generalnie podzielono na przenośną i stałą. Baza przenośna to noclegi w namiotach oraz samochodach i przyczepach kempingowych. Wszystkie kempingi posiadają stanowiska pod namioty, a 92 proc. z nich stanowiska do przyczep. Tylko 21 proc. kempingów wyposażonych jest w bazę stałą (domki kempingowe).
Ze względu na lokalizacje można wyróżnić: kempingi miejskie, kempingi podmiejskie i kempingi tzw. „wakacyjne”. W 2007 r. około 75 proc. kempingów zlokalizowanych było na wsi, a tylko 25 proc. w miastach. Kempingi miejskie znajdują się we wszystkich większych miastach takich jak: Gdańsk, Kraków, Łódź, Poznań i Warszawa. Przeznaczone są przede wszystkim dla turystów przyjeżdżających w celu zwiedzania danego ośrodka miejskiego. Niektóre z nich położone są blisko ciągów komunikacyjnych. Niestety jesteśmy nadal jednym z niewielu państw w Europie, którego stolica nie posiada nowoczesnego i dużego kempingu. Obiektów tych brakuje także w dogodnych miejscach przy głównych drogach dojazdowych.

Kempingi podmiejskie przeznaczone są przeważnie dla osób uprawiających tzw. turystykę weekendową. Najpopularniejsze w naszym kraju są kempingi „wakacyjne” usytuowane w najatrakcyjniejszych pod względem turystycznym regionach kraju. Rozmieszczenie ich odpowiada geografii ruchu turystycznego. Najwięcej kempingów znajduje się w pasie nadmorskim i nad jeziorami, najmniej w Polsce centralnej. W 2007 r. ponad 24 proc. kempingów znajdowało się w pasie nadmorskim, ponad 12 proc. na Warmii i Mazurach, ponad 7 proc. na pojezierzach, ok. 13 proc. na terenach górskich. Tylko około 12 proc. znajduje się w dużych miastach.
Jedną z najważniejszych ról w zagospodarowaniu kempingu odgrywa zieleń – ma ona chronić obiekt przed wiatrem oraz izolować od źródeł hałasu. Dlatego ponad 90 proc. kempingów położonych jest na terenach cichych o bardzo małym natężeniu ruchu.
Pod względem lokalizacji należy wyróżnić kempingi pobytowe i przelotowe. Obiekty pobytowe przeznaczone są dla turystów, którzy spędzają dłuższy, wolny czas na jednym wybranym kempingu. Są to przeważnie obiekty najlepiej wyposażone w urządzenia i dysponujące terenami sportowymi i rekreacyjnymi. Ponad 70 proc. kempingów w Polsce posiada boiska do siatkówki, ok. 50 proc. boiska do koszykówki i do kometki, a także 20 proc. korty tenisowe. Na kempingach funkcjonują także wypożyczalnie sprzętu turystycznego i rowerów górskich. Na ok. 65 proc. polskich obiektów wypożyczyć można sprzęt turystyczny i gospodarstwa domowego. Na większości obiektów położonych nad wodą turyści mogą uprawiać żeglarstwo, windsurfing, narciarstwo wodne, kajakarstwo i wędkarstwo. Dodatkowo obiekty położone nad wodą wyposażone są w wypożyczalnie sprzętu wodnego (np.: rowery wodne, kajaki, łodzie).
Nadal jednak brakuje na kempingach otwartych basenów. Tylko 10 proc. kempingów prowadzi kluby fitness, a ok. 5 proc. z nich posiada saunę. W czasie złej pogody turyści narzekają na brak wszelkiego rodzaju programów artystycznych, zajęć sportowych czy zorganizowanych zajęć dla dzieci. Kempingi przelotowe wybierane są przez osoby, których charakteryzuje częsta zmiana miejsca pobytu. W grupie tej znajdują się wspomniane wcześniej kempingi miejskie i podmiejskie.

Wielkość i pojemność
Pod względem wielkości kempingi podzielono na: małe (o pojemności do 300 osób), średnie (o pojemności do 500 osób) i duże (o pojemności powyżej 500 osób). Ich pojemność jest limitowana zarówno powierzchnią terenu, ilością urządzeń w sanitariatach, jak i ilością urządzeń w kuchni turystycznej. 123 obiekty (czyli 64 proc. bazy kempingowej) stanowią kempingi małe, które udostępniają do 300 miejsc noclegowych. W Polsce jest tylko 6 kempingów, które mają powyżej 700 miejsc noclegowych. Nadal dominują obiekty o powierzchni od 1 do 3 ha (57 proc). Najwięcej kempingów o powierzchni powyżej 5 ha znajduje się w pasie nadmorskim.
Pod względem warunków organizacji i eksploatacji, kempingi można podzielić na samodzielne i przyobiektowe. Kempingi przyobiektowe najczęściej wybudowane są przy hotelach, pensjonatach, schroniskach i ośrodkach wczasowych. Dlatego wiele elementów wyposażenia i zagospodarowania jest wspólnych, co nie zawsze korzystnie wpływa na jakość świadczonych usług. W Polsce w 2007 r. funkcjonowało 76 proc. obiektów o charakterze samodzielnym i 24 proc. o przyobiektowym. Kempingi samodzielne prowadzone są przez osoby prywatne, urzędy gmin, a także OSiR, PTTK. Struktura własności polskich kempingów w latach 2002-2007 wykazuje tendencje do prywatyzacji tej bazy noclegowej. W ostatnich latach zauważono wzrost kempingów prywatnych. W 2007 r. było ich 94, a więc o 10 więcej niż w roku poprzednim. Coraz więcej osób decyduje się na inwestycje w nowy obiekt, a prowadzenie kempingu staje się często zajęciem rodzinnym.

Sezon na turystę
Biorąc pod uwagę okres funkcjonowania kempingów, należy wyróżnić: obiekty całoroczne i obiekty działające sezonowo. Kempingi funkcjonują przede wszystkim w sezonie letnim. Niestety tylko 24 obiekty (ponad 12 proc.) czynnych jest przez cały rok. Znajdują się one głównie w Zakopanem, Polanicy Zdroju, w Bieszczadach, a także w Warszawie, Krakowie, Poznaniu i Łodzi. Pozostałe obiekty są czynne od 4 do 6 miesięcy oraz w okresie do 3 miesięcy. Aż 80 proc. kempingów, które są czynne od 1 do 3 miesięcy znajduje się w pasie nadmorskim. Najkrócej czynne są kempingi położone nad jeziorami i nad morzem, które funkcjonują zwykle w okresie wakacji szkolnych. Specyficzny klimat i przyzwyczajenia turystów sprawiają, że trudno ten okres wydłużyć, a takie rozwiązania od dawna praktykowane są w krajach Europy Zachodniej.
Wiele turystów skarży się na niski standard obiektów kempingowych. 37 polskich kempingów ma więcej niż 25 lat, a 45 obiektów powstało w latach 1980-1985. Tylko 67 z nich powstało po 1995 r. i można uznać je za nowoczesne i komfortowe. Niepokojące jest, że zagraniczni touroperatorzy omijają polskie kempingi. Twierdzą, że ich standard i wyposażenie zdecydowanie odbiegają od kempingów w Europie Zachodniej. Problemy higieniczno - sanitarne występują przede wszystkim na kempingach niższej kategorii, ale niekiedy także na popularnych obiektach 3 i 4 gwiazdkowych. Zwłaszcza w szczycie sezonu. Kolejne problem to dojazd do kempingu. Dobrze oznakowane jest około 28 proc. kempingów.

Wojciech Witkowki

Największe polskie campingi:*
nr 44 „Relax” – Świnoujście (1000 miejsc)
nr 19 „Kamienny Potok” – Sopot (1000 miejsc)
nr 88 „Biała Mewa” – Dźwirzyno (800 miejsc)
nr 96 „Tramp” – Świetouście (800 miejsc)
nr 78 „Baltic” – Kołobrzeg (800 miejsc)
nr 261 “Słoneczny” – Sława (700 miejsc)
(pod względem ilości miejsc noclegowych)

Największe polskie campingi:*
nr 261 “Słoneczny” – Sława (ponad 14 ha)
nr 230 w Skorochowie (14 ha)
nr 5 w Kamieniu (11 ha)
nr 44 „Relax” – Świnoujście (ponad 8 ha)
(pod względem powierzchni)

Kempingi najwyższej kategorii w Polsce
nr 64 „Słoneczna Polana” – Jelenia Góra (Cieplice)
nr 90 „WOK” – Warszawa
nr 99 „Pod Dębowcem” – Bielsko Biała
nr 105 „Rodzinny” – Mielno
nr 118 „Biały Dom” – Dziwnówek
nr 120 „Sielanka nad Pilicą” – Warka koło Warszawy
nr 125 – Borki
nr 145 „Rafael” – Łeba
nr 194 „Wiking” – Dziwnówek
nr 197 „Nogat” – Malbork
nr 215 – Katowice
nr 247 – Kretowiny

Liczba kempingów PFCC według województw funkcjonująca w Polsce w 2007 r.
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PFCC