AKTUALNOŚCI
Trudno wyobrazić sobie podróżowanie bez lodówki, w której przechowujemy jedzenie i napoje. Z konieczności, jej gabaryty są o wiele mniejsze od tych, jakie mamy w domu. Inne też są oczekiwania i wymagania stawiane lodówkom w pojazdach kempingowych.
W caravaningu lodówka pracuje w innych warunkach: narażona jest na wstrząsy i brak odpowiedniej wentylacji. Domowa lodówka ma tylko jedno źródło zasilania, podczas gdy w pojeździe kempingowym ma ich aż trzy: zasilanie prądem 12 V, zasilanie prądem 230 V (na postoju, gdy mamy taką możliwość) i zasilanie gazem (propan-butan).
Na gazie podczas jazdy?
Caravaningowcy często mają dylemat: czy podczas jazdy zasilać lodówkę gazem, czy prądem o napięciu 12 V z alternatora? Zdania w tej kwestii są podzielone. Chodzi przede wszystkim o bezpieczeństwo podczas podróży i jakość chłodzenia. Lodówka jest bowiem najczęściej zasilana w czasie jazdy prądem z alternatora, który zasila też inne urządzenia: akumulator samochodu, światła mijania, radio, akumulator przyczepy czy dmuchawę. Lodówce dostają się więc „resztki”, co wpływa na temperaturę chłodzenia. Jeden z użytkowników forum karawaning.pl pisze, że „podczas jazdy w upale temperatura w lodówce wzrasta nawet do +10”. Dopiero na postoju bilans poprawiło zasilanie gazem. Choć najlepiej oczywiście podłączyć na kempingu zasilanie 230 V, które pozwala stworzyć „zapas” chłodu na czas jazdy.
A czy jeździć z zasilaniem gazowym lodówki? Wiele osób tak czyni. Jednak wielu caravaningowców obawia się wybuchowych właściwości gazu. Generalnie, w nowszych i najnowszych lodówkach podróżowanie z zasilaniem gazowym lodówki wydaje się zdecydowanie bezpieczniejsze niż w przypadku kilku- czy kilkunastoletnich lodówek.
Dometic RM7291 ze specjalnym pojemnikiem na warzywa.
Dometic ma już ponad osiemdziesięcioletnie doświadczenie w produkcji urządzeń chłodniczych absorpcyjnych. W jego bieżącej ofercie znajdziemy aż 55 modeli lodówek o różnych pojemnościach: od 40 do 175 litrów, w tym chłodziarko-zamrażarki oraz chłodziarko-zamrażarki z piekarnikiem! W ofercie Waeco znajdziemy głównie układ chłodniczy sprężarkowy, podobny do stosowanych w lodówkach domowych (12V/24V), tylko bardziej nowoczesny i wyciszony.
Lodówkę trudno zepsuć
Lodówka, podobnie jak każdy inny sprzęt, ulega czasem awarii lub po prostu nie działa. Co najczęściej szwankuje w lodówkach i jak sobie z tym radzić – te pytania skierowaliśmy do Zbigniewa Lepperta, który jest doświadczonym ekspertem zajmującym się od wielu lat naprawą urządzeń chłodniczych.
Zbigniew Leppert naprawia urządzenia chłodnicze od wielu lat.
Dometic RM4210 montowany w przyczepach Niewiadów.
Przed sezonem
- W lodówkach absorpcyjnych do chłodzenia służy amoniak zmieszany jeszcze z innymi gazami – mówi nasz ekspert. - Gdy jeździmy te gazy się mieszają i nie ma problemu z pracą lodówki. Natomiast, gdy lodówka długo nie pracuje (np. odstawiona na zimę), to gazy potrafią się ułożyć warstwowo i wtedy lodówka nie będzie chłodzić. Najczęściej wystarczy nią potrząsnąć lub przejechać kilka kilometrów, by gazy się wymieszały.
Modele lodowek firmy Waeco.
Przed sezonem warto odkurzyć radiator z tyłu lodówki, zwiększając tym samym wydajność układu chłodzenia. Można to zrobić pędzlem o dłuższym włosiu, odkurzaczem ze szczotką w ssawce lub sprężonym powietrzem. Lodówka nie używana powinna mieć uchylone drzwiczki, aby nie zatęchła. Brzydki zapach usuwamy, myjąc wnętrze ciepłą wodą z octem.
Jak poprawić chłodzenie?
Oto prosty sposób Zbigniewa Lepperta: - By chłodzenie było intensywniejsze, z tyłu lodówki mocuje się wentylatorek. W mojej przyczepie był już fabrycznie zainstalowany, ale stał się zbyt hałaśliwy. Obecnie mam bardzo wydajny wentylator na 24 V od... kserokopiarki, który zasilam napięciem 12 V. Wentylator nie powinien być duży, bo lodówki nie są przystosowane do tak intensywnego chłodzenia. Dobre są wentylatorki od komputerów, które wiesza się z tyłu lodówki na dolnej części radiatora, dzięki czemu mamy większe chłodzenie w upale. Nie trzeba dawać kilku - wystarczy jeden dobrze dobrany. Temperaturę reguluje w końcu termostat. Należy zwrócić uwagę, by wentylator dmuchał po radiatorze z dołu do góry (nie odwrotnie), bo w ten sposób wspomaga naturalną cyrkulację powietrza.
Jak użytkować
- Przede wszystkim nie zakrywać lodówki z tyłu. Musi tam być dobra cyrkulacja powietrza, a niektórzy potrafią wkładać tam np. ścierki, gazety. Lodówki nie powinno się też wyłączać w czasie podróży – niech pracuje cały czas. Ma ona dość ciężkie warunki pracy: używana jest latem, gdy jest ciepło i dodatkowo jest obudowana. Do tego dochodzą jeszcze wstrząsy podczas jazdy. Polecam jeżdżenie z włączoną lodówką zasilaną napięciem 12 V z samochodu. Na kempingu przełączać na 230 woltów, nie wyłączać – radzi Zbigniew Leppert i dodaje. - Do lodówki powinniśmy wkładać zimne produkty, a nie ciepłe, leżące wcześniej np. na słońcu. Pamiętajmy, że to nie tak wydajne lodówki, jakie mamy w domu. Lodówka w kamperze czy przyczepie jest wynikiem pewnego kompromisu: wielkości i wydajności – podsumowuje Zbigniew Leppert.
Taki wentylatorek także może podnieść jakość chłodzenia.
Wentylator z komputera, ktory może być zamontowany do konstrukcji wsporczej.
Lodówki turystyczne
Takie lodówki także wykorzystywane są w caravaningu. Ich główni producenci to Dometic, Waeco i Webasto – wszyscy obecni są na polskim rynku. Tutaj wybór jest szeroki: od modeli otwieranych od góry, szufladkowych do otwieranych klasycznie. Dostępne są zarówno modele zasilane 12 V, jak i 24 V. Z reguły mają one bezstopniową regulację temperatury, zabezpieczenie drzwi przed otwarciem, zakres temperatur od –18°C do +12°C (zależnie od modelu), a niektóre wydzielony zamrażalnik. Webasto proponuje także zestawy do zabudowy indywidualnej, gdy żadna z dostępnych lodówek nie pasuje do naszej przyczepy czy kampera. Można wówczas zaprojektować komorę chłodniczą według własnych potrzeb i dobrać do niej zestaw sprężarkowy oraz parownik Webasto.
Zamrażarnik w lodówce Waeco.
Nowoczesność
Nowoczesne lodówki wyposaża się w szereg funkcji ułatwiających użytkowanie. Wprowadza się elektroniczne systemy monitorujące ich działanie i informujące na panelu sterowania o usterkach – nawet z podaniem konkretnego kodu. Przykładem takiej lodówki jest najnowsza seria firmy Dometic (więcej o tym na sąsiedniej stronie). O usterce lodówka poinformuje nas nie tylko wizualnie, ale też akustycznie przy pomocy dźwięku! Innym ciekawym rozwiązaniem jest system Driver Lock Device, który automatycznie zamyka zamek lodówki z chwilą uruchomienia silnika pojazdu. A po to, by maksymalnie zmniejszyć zużycie energii, w lodówkach wprowadza się energooszczędne oświetlenie LED.
Najnowocześniejsze modele mają też: zabezpieczenie przed nadmiernym rozładowaniem akumulatora, zabezpieczenie przed odwróceniem polaryzacji czy możliwość odłączenia zespołu sprężarka-skraplacz i zamontowania go w odległości do 2 m od komory chłodzącej! Producenci lodówek nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa...
Oprac. Juliusz Stożek i Dariusz Wołodźko
