Chorwacja > Split

Czas czytania 4 minuty

Split – stolica chorwackiej Dalmacji, czyli najbardziej na południe wysuniętej części wybrzeża kraju, jest najcieplejszym regionem kraju. Bardzo piękne i interesujące są wyspy Dalmacji z licznymi plażami otoczonymi tropikalną roślinnością i górami, z których rozciągają się zapierające dech w piersiach widoki. Hvar jest najbardziej nasłonecznioną wyspą na Adriatyku, na wyspie Brač znajduje się Vidova Gora z panoramą niczym z samolotu (na szczyt można wjechać samochodem) oraz słynny Zlatni Rat – plaża w kształcie wbitego w morze klina.

Czaru dopełniają parki narodowe Dalmacji: na wyspie Mljet, ze skalistymi zatokami i tropikalną florą, Krka – przełomy rzeki tworzące malownicze kaskady oraz Kornati – dziesiątki bezludnych wysepek. Split to drugie co do wielkości chorwackie miasto (ok. 190 tys. mieszkańców) i równocześnie stolica Dalmacji. To także ważny ośrodek administracyjny, gospodarczy i komunikacyjny. Największą tutejszą atrakcją są pozostałości gigantycznego pałacu rzymskiego cesarza Dioklecjana. Pałac z biegiem czasu i z powodu ingerencji późniejszych mieszkańców Splitu zamienił się w element starego miasta. Dawne korytarze i komnaty pałacu stały się dzisiaj uliczkami i placykami centrum Splitu. Miasto cieszy się szczególną popularnością wśród turystów z Włoch (włoska nazwa miasta – Spalato), przyjeżdżających tu często dzięki dogodnym połączeniom promowym w poprzek Adriatyku. Ze Splitu wypływają także promy kursujące do ważniejszych wysp chorwackiego Adriatyku.

Stare miasto w Splicie jest wygodne do zwiedzania, bo większość najciekawszych miejsc znajduje się w obrębie dawnego pałacu Dioklecjana, który mieści się tuż przy wybrzeżu, blisko portu i dworców. Od portu i dworców odchodzi wzdłuż morza najbardziej popularna tu promenada wysadzona palmami – Obala Hrvatskog Narodnog Preporoda, którą potocznie nazywa się Rivą. Tutaj głównie toczy się towarzyskie życie Splitu. Pałac Dioklecjana był tak ogromny (215 m długości od morza w głąb lądu i 181 m szerokości, co daje ok. 39 tys. m) i od czasów jego świetności tak zdemolowany przez zamieszkujące je później barbarzyńskie plemiona, że dzisiaj właściwie go nie widać...Ci, którzy spodziewają się wielkiej budowli zwiedzanej jak muzeum, poczują się z pewnością zawiedzeni. Split jednak daje zwiedzającym coś innego – pozwala zapuszczać się w zakamarki dawnego świetnego pałacu i samemu odkrywać dowody świadczące o odległej przeszłości. Trzeba tylko wiedzieć jak patrzeć i na co zwracać uwagę. Najważniejsze jest to, aby pamiętać, że dzisiejsze kamienne uliczki (jak w większości osad w Dalmacji) były kiedyś korytarzami kolosalnego pałacu. Zamysłem Dioklecjana było wybudowanie letniej rezydencji, w której jednak prócz pomieszczeń mieszkalnych i reprezentacyjnych mieściły się dwa spore oddziały wojska.

Katedra św. Dujama – znajduje się od wschodniej strony perystylu. Dzisiaj jest patronem Splitu. Katedra jest obecnie najbardziej charakterystycznym zabytkiem starego miasta, ma kształt niskiej i przysadzistej rotundy z wysoką i smukłą dzwonnicą wybijającą się w panoramie miasta. Szczególnie ładnie prezentuje się ona od strony morza. Początkowo było tu ośmiokątne mauzoleum Dioklecjana, otoczone sienią z 24 kolumnami, które podtrzymywały dach. Wejście znajdowało się w miejscu obecnej dzwonnicy, a pilnowały go cztery egipskie sfinksy i lwy. Jeszcze kilka lat temu oryginalny sfinks, którego powstanie datowano na II tysiąclecie przed naszą erą, siedział przed katedrą narażony na deszcz, skwar i dotyk ciekawskich turystów. Dopiero niedawno poddano go konserwacji, a na jego miejscu umieszczono wierną kopię.