PRZEPISY PRAWNE
Już 7 kwietnia 2023 roku wejdą w życie przepisy dotyczące pracy zdalnej. To ważna informacja dla fanów caravaningu i cyfrowych nomadów, którzy chcą żyć i pracować będąc w podróży.
Pandemia COVID-19 wcale nie zamknęła cyfrowych nomadów w domach. To właśnie wtedy przybyło fanów caravaningu. Niemało ludzi wolnych zawodów, ale też np. programistów doceniło walory domu na kołach. Odtąd popularyzuje się pojęcie „workation” (z ang. praca połączona z wakacjami).
Kamper czy przyczepa kempingowa może być świetnym miejscem pracy zawodowej. Branża caravaningowa dostrzegła oczywiście współczesnych nomadów. To stąd debiuty pojazdów kempingowych, które zrodziły się z szybkim upowszechnieniem pracy niezależnej od lokalizacji. Mają stanowić inspirację dla cyfrowych nomadów, którzy zmienili definicję tradycyjnych biur i odtąd bardzo cenią sobie elastyczności miejsca pracy. To tylko dowodzi, że caravaning idealnie wpisuje się w promocję równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.
Caravaning na zdrowie (fizyczne i psychiczne pracowników)!
Przez długi czas przepisy w Polsce nie nadążały za rzeczywistością. Przez 3 lata trwały prace legislacyjne, by wdrożyć do polskiego prawa dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej.
Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 240) wreszcie wprowadza do kodeksu pracy definicję pracy zdalnej, jednocześnie uchylając przepisy dotyczące telepracy. Nowe przepisy regulujące pracę zdalną wejdą w życie z dniem 7 kwietnia 2023 r. Od teraz praca zdalna będzie mogła być wykonywana zarówno w pełnym wymiarze czasu pracy jak i częściowo, np. w określone dni tygodnia. Praca zdalna będzie polegała na wykonywaniu pracy całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą. Ustawa przewiduje zarówno pracę zdalną całkowitą, jak i hybrydową, stosownie do potrzeb konkretnego pracownika i pracodawcy.
Jakkolwiek brakuje jeszcze wykładni znowelizowanych zapisów, to z naszych informacji wynika, że nic nie stoi na przeszkodzie, by adresem wykonywania pracy był np. kemping. Dzisiaj ten, a jutro inny! Warunek jest jeden. Zgodnie z definicją zawartą w kodeksie pracy: „praca zdalna powinna się odbywać z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość”.Praca zdalna w domu na kołach
Praca zdalna będzie mogła być uzgodniona: przy zawieraniu umowy o pracę albo w trakcie zatrudnienia (w formie zmiany warunków umowy o pracę; nie będzie wymagana forma pisemna). Pracodawca będzie mógł pracownikowi odmówić pracy zdalnej tylko, jeżeli jej wykonywanie nie będzie możliwe ze względu na rodzaj pracy albo organizację pracy. O przyczynie odmowy pracodawca będzie musiał poinformować pracownika.
Przed dopuszczeniem do pracy zdalnej pracodawca będzie obowiązany do opracowania oceny ryzyka zawodowego (pracodawca będzie mógł sporządzić uniwersalną ocenę ryzyka zawodowego dla poszczególnych grup stanowisk pracy zdalnej) i na jej podstawie do sporządzenia informacji zawierającej zasady bezpiecznego wykonywania pracy zdalnej i zapoznania z nią pracownika.
Co istotne, praca zdalna może być nie tylko prawem, ale także obowiązkiem dla pracownika. Otóż, pracodawca będzie też mógł nakazać wykonywanie pracy zdalnej w czasie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w okresie trzech miesięcy po ich odwołaniu. Będzie mógł to zrobić także w czasie, w którym zapewnienie przez niego bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w jej dotychczasowym miejscu nie jest możliwe z powodu działania siły wyższej.
Jak uzgodnić warunki pracy zdalnej?
Zgodnie z wprowadzonymi zmianami w kodeksie pracy, w umowie powinny być określone zasady pokrywania przez pracodawcę niezbędnych kosztów związanych z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy, a także innych kosztów bezpośrednio związanych z wykonywaniem pracy zdalnej. A też zasady ustalania ekwiwalentu pieniężnego w przypadku wykorzystywania przez pracownika materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, niezapewnionych przez pracodawcę.
Jak długo można być na pracy zdalnej?
W znowelizowanym kodeksie pracy pojawia się także definicja: praca zdalna okazjonalna. Praca zdalna okazjonalna będzie udzielana na wniosek pracownika (niewiążący, pracodawca będzie mógł odmówić jego uwzględnienia). Zgodnie z tym przepisem: § 1. Praca zdalna może być wykonywana okazjonalnie, na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej, w wymiarze nieprzekraczającym 24 dni w roku kalendarzowym. Z uwagi na jej szczególny charakter, nie będą stosowane niektóre przepisy dotyczące pracy zdalnej (np. obowiązek zapewnienia materiałów i narzędzi pracy, więcej informacji na: https://www.gov.pl/web/rodzina/praca-zdalna).
Fot. roadsurfer GmbH/ Jonas Diehl
