PRZEWODNIK PO POLSCE
Najbardziej znany mazurski pałac, owiany legendą i sławą, znajduje się w miejscowości Sztynort. A z tym obiektem zaś wiąże się znane powiedzenie, że „kto ma Sztynort, ten ma Mazury”. Pałac obecnie przechodzi gruntowny remont, wspierany przez niemiecki rząd.
Warto wiedzieć, że pałac, który dziś stoi w Sztynorcie powstał głównie w XIX w. – budynek wielokrotnie przebudowywano. Różni się więc od pierwotnego wyglądu budynku.
Jak do pałacu w Sztynorcie dotrzeć?
Trudno do Sztynortu dojechać, drogi są kręte i wąskie. Pierwsza z nich to droga wojewódzka 650 przez Trygort (należy skręcić w lewo przed wiaduktem na wysokości jeziora Przystań, ponownie w lewo należy skierować się w Kamionku Wielkim). Inna trasa do Sztynortu to droga krajowa nr 63 (należy skręcić w prawo w Ogonkach lub Pozezdrzu).
Jadąc od strony Pozezdrza mija się długi na 128 metrów most Sztynorcki – roztaczają się z niego, niezależnie od pory roku i pogody, absolutnie zachwycający widoki na jezioro Mamry i jezioro Dargin.
Sztynort leży na półwyspie rozdzielającym jezioro Mamry, jezioro Kirsajty i jezioro Dargin. Do pałacu zaś wiedzie dębowa, przepiękna aleja. Tak imponującej trasy nie ma na całych Mazurach.
Sztynort jest też ważnym miejscem na historycznej mapie Mazur.
Od XIV wieku w pałacu zbudowanym niemal nad brzegiem jeziora rezydował jeden z najbardziej znanych wschodniopruskich rodów – von Lehndorff. Jego przedstawiciele należeli do elity wschodniopruskiej, byli m.in. posłami, ambasadorami.
W sztynorckim pałacu miał gościć biskup warmiński Ignacy Krasicki, i to jemu przypisywane jest słynne powiedzenie: „Kto ma Sztynort, ten ma Mazury”.Ten niezwykły budynek w ciągu wieków gościł malarzy, poetów, pisarzy i muzyków. Lehndorffowie kolekcjonowali sztukę, rzemiosło, zarówno pałac jak i jego otoczenie były zawsze utrzymane w najnowszych trendach i najlepszych gustach.
W 1941 r. pałac zajęło ministerstwo spraw zagranicznych Rzeszy, często rezydował tu Joachim von Ribbentrop. Rodzinn Lehndorffów zaś należała do opozycji antyhitlerowskiej. Ostatni dziedzic Henrich von Lehndorff brał udział w nieudanym zamachu na Hitlera, do którego doszło 20 lipca 1944 roku w Wilczym Szańcu. Henrich został za to stracony.
Pałac przetrwał koniec II wojny światowej. W czasach PRL-u w sztynorckim pałacu rezydowały biura PRG-u. Od kilku lat pałacem zarządza Polsko-Niemiecka Fundacja Ochrony Zabytków.
Pałacu w Sztynorcie nie można na razie zwiedzać.
Polska jest piękna. Nie czekaj, ruszaj w drogę!
