DOBRZE WIEDZIEĆ
Jednolite przepisy ruchu drogowego w całej Europie są marzeniem wielu kierowców i jest niemal pewne, że nigdy do czegoś takiego nie dojdzie. Podobnie sprawa wygląda z opłatami za poruszanie się drogami płatnymi po Starym Kontynencie. Można śnić o planach ujednolicenia sposobu poboru opłat, czy wspólnym systemie informatycznym. Pozostaje więc za każdym razem sprawdzać co na ścieżce podróży kamperem lub z przyczepą kempingową mogło się w danym kraju zmienić, aby nie ponosić finansowych konsekwencji w postaci kar. Żeby było trudniej, dopuszczalna masa całkowita nie zawsze jest parametrem, który decyduje o wysokości opłaty czy sposobu jej uiszczania. Warto przed podróżą przyglądnąć się jak wygląda to w wybranych krajach Europy.
Spis treści
Obecnie rozpowszechnione są trzy systemy poboru opłat za poruszanie się drogami płatnymi w Europie:
Winiety – sposób znany wszystkim od wielu lat. Na szczęście klasyczne naklejki zdobiące przednie szyby pojazdów zostały zastąpione winietami elektronicznymi. Kierowca chcący wnieść opłatę musi wykupić winietę z wyprzedzeniem. Aby uniknąć błędów czy nieporozumień warto kupować winiety na stronach operatorów danego kraju. Strony w większości są wielojęzyczne, a poruszanie się po nich jest dość intuicyjne. Winieta to dobry sposób, bowiem odpada konieczność kupowania urządzeń elektronicznych czy stania w kolejkach. Trzeba tylko uważnie wprowadzać dane podczas zakupu, a zwłaszcza numer rejestracyjny. Błąd może kosztować nas konieczność poniesienia kary jak za brak winiety dla danego samochodu. Częstym błędem jest też nieprawidłowy dobór winiety do pojazdu.
Bramki – uiszczanie opłaty na bramce autostradowej ma swoje zalety i wady. Zaletą jest uiszczanie opłaty tylko za przejechany odcinek drogi. Wadą zaś tego sposobu są tworzące się korki, zwłaszcza w sezonie urlopowym. Mimo konieczności utrzymania infrastruktury i sporych kosztów, bramki funkcjonują w wielu krajach i często nie są to, niestety najtańsze odcinki płatne.
Elektroniczny system poboru opłat – zgodnie z polityką UE ten sposób poboru może wyprzeć z czasem nawet winiety. W wielu krajach elektroniczny system poboru opłat obowiązuje dla pojazdów o dmc powyżej 3,5 t w ruchu związanym z transportem towarów, ale nie tylko. Obowiązujący w Polsce system e-TOLL w chwili obecnej obciąża wszystkie pojazdy i zespoły pojazdów przekraczające ten zakres tonażowy. Dla turystów e-TOLL jest utrapieniem, bowiem oparty jest m.in. na aplikacji telefonicznej, z której najczęściej korzystają turyści. Stabilność systemu i konieczność jego dozorowania w trakcie jazdy jest tematem wielu dyskusji.
Poniżej zamieszczamy listę wybranych krajów z cenami winiet na dzień 29.03.2025rW Austrii obowiązują winiety elektroniczne, a opłaty dotyczą wyznaczonych autostrad i dróg szybkiego ruchu. Oprócz winiet stosuje się też bilety odcinkowe. Winiety dla samochodów do 3,5 t można wykupić na następujące okresy:
Samochód osobowy z przyczepą
Jeśli samochód osobowy nie przekracza dmc 3,5 tony, winieta dla samochodu jest wystarczająca. Masa przyczepy nie ma znaczenia i nie ma konieczności ponoszenia dodatkowych opłat.
Kamper powyżej tdmc 3,5t
Pojazdy o maksymalnej dopuszczalnej technicznie masie całkowitej (F1) powyżej 3,5 t z datą pierwszej rejestracji przed 1.12.2023 r., w przypadku których maksymalna dopuszczalna masa całkowita została określona przed 1.12.2023 r. jako nieprzekraczające 3,5 t, do dnia 31.01.2029 r. są objęte obowiązkiem posiadania winiety i podlegają opłacie odcinkowej. Pojazdy o maksymalnej dopuszczalnej technicznie masie całkowitej (F1) powyżej 3,5 t z datą pierwszej rejestracji pojazdu od 1.12.2023 r. wymagają urządzenia GO-Box.
Więcej informacji na stronie https://shop.asfinag.at/pl
W Czechach obowiązują winiety w formie elektronicznej. Płatne są przejazdy wyznaczonymi autostradami i drogami ekspresowymi. Czesi posiadają w swojej ofercie trzy warianty winiet, a dla pojazdów zasilanych paliwem standardowym cennik prezentuje się następująco:
Samochód osobowy z przyczepą
Obowiązek zakupu winiety elektronicznej dotyczy pojazdów samochodowych mających co najmniej cztery koła, których dmc wynosi do 3,5 tony. Przyczepy i motocykle obowiązkowi temu nie podlegają.
Kamper powyżej dmc 3,5t
Kampery o dmc powyżej 3,5t podlegają elektronicznej opłacie drogowej e-myto, która zależna jest od klasy emisji spalin, ilości osi oraz pokonanych kilometrów.
Więcej informacji o winietach na stronie https://edalnice.cz/pl, zaś o e-myto na https://myto.gov.cz/pl
W Słowacji na wyznaczonych odcinkach autostrad i dróg ekspresowych obowiązują winiety w formie elektronicznej. Koszt zakupu winiety dla pojazdu dwuśladowego lub zespołu pojazdów o dmc do 3,5 tony i pojazd dwuśladowy kategorii M1 bez względu na jego maksymalną technicznie dopuszczalną masę całkowitą wyceniono następująco:
Samochód osobowy z przyczepą
Jeśli samochód osobowy wraz z przyczepą nie przekracza dmc 3,5 tony, winieta dla samochodu jest wystarczająca. W przypadku gdy zespół pojazdów dwuśladowych (tzn. pojazd + pojazd ciągniony), który składa się z pojazdu kategorii M1, N1, i pojazdu ciągnionego kategorii O1 i O2, a łączna maksymalna technicznie dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów przekracza 3,5 tony, należy wykupić dodatkową winietę na przyczepę.
Kamper powyżej dmc 3,5t
Kampery o dmc powyżej 3,5t nie podlegają elektronicznej opłacie drogowej e-myto, mimo przekroczenia progu wagowego. Podróżując kamperem bez względu na jego dmc należy mieć wykupioną winietę.
Więcej informacji o winietach na stronie https://eznamka.sk/pl
Na Węgrzech również stosuje się winiety w formie elektronicznej i obowiązują one na autostradach i drogach ekspresowych. Należy zwracać szczególną uwagę na odpowiednią kategorię pojazdu podczas zakupu. Ceny różnią w zależności od czasookresu obowiązywania winiety oraz jej wariantu:
Samochód osobowy z przyczepą
Obowiązek zakupu winiety elektronicznej U na przyczepę dotyczy tylko samochodu, na który jest obowiązek wykupu winiety D2.
Kamper powyżej dmc 3,5t
Kampery o dmc powyżej 3,5t podlegają rejestracji w elektronicznym systemie poboru opłat drogowych HU-GO. Więcej informacji o winietach na stronie https://www.hungary-vignette.eu zaś o systemie HU-GO na stronie https://www.hu-go.hu
fot.freepik.com
Poruszanie się po terytorium Niemiec jest bezpłatne dla pojazdów do 3,5 t dmc.
Samochód osobowy z przyczepą
Jadąc samochodem osobowym z przyczepą kempingową również nie ma obowiązku wnoszenia opłat.
Kamper powyżej dmc 3,5t
Od lipca 2024 r. w Niemczech jest pobierana opłata za wszystkie pojazdy powyżej 3,5 tony na wszystkich drogach federalnych i autostradach. Jednak dla kamperów o dmc w zakresie 3,5 do 7,5 tony zastosowano wyłączenie. Ustawodawca zezwolił na ten wyjątek bez zbędnej biurokracji, bowiem większość tego typu pojazdów jest rozpoznawalna z zewnątrz jako kamper. Zakwalifikowane jako kamper pojazdy muszą być wyposażone w m.in. toaletę, prysznic, łóżka, sprzęt do gotowania i część salonową.
W Niderlandach wszystkie drogi są bezpłatne. Wyjątek stanowią dwa tunele, które podlegają opłatom: Kiltunnel i Westerschelde Tunnel.
Samochód osobowy z przyczepą
Podobnie jak w Niemczech, podróżując samochodem osobowym z przyczepą kempingową również nie ma obowiązku wnoszenia opłat. Wyjątek jw. stanowią dwa tunele, gdzie należy wnieść opłatę: Kiltunnel i Westerschelde Tunnel.
Kamper powyżej dmc 3,5t
Samochody osobowe i ciężarowe w zakresie 3,5 - 12 ton, włącznie z kamperami mogą korzystać z dróg bezpłatnie.
W Słowenii winiety elektroniczne obowiązują na drogach ekspresowych oraz autostradach. Każdy pojazd silnikowy o dmc do 3,5 t, korzystający z drogi płatnej, musi posiadać ważną e-winietę odpowiednią dla swojej kategorii opłat drogowych. Kategoria 2A zawiera pojazdy o dmc do 3,5 tony, których wysokość nad pierwszą osią nie przekracza 1,3 metra. Ujęto w tym samochody kempingowe. Kategoria 2B to pojazdy o dmc do 3,5 tony, których wysokość nad przednią osią przekracza 1,3 metra. Użytkownicy autostrad i dróg ekspresowych w Słowenii mają do wyboru cztery rodzaje winiet elektronicznych dla danej klasy pojazdu:
Samochód osobowy z przyczepą
Nie ma konieczności kupowania dodatkowej winiety dla przyczepy. Nie ma tez znaczenia czy zespół pojazdów przekracza 3,5t dmc czy nie.
Kamper powyżej dmc 3,5t
Dla wszystkich pojazdów, których dmc przekracza 3,5 t z kamperami włącznie pobierana jest opłata przy użyciu transpondera DarsGo.
Więcej informacji o winietach w Słowenii na stronie https://evinjeta.dars.si, natomiast o opłatach dla pojazdów o dmc powyżej 3,5 na https://www.darsgo.si
Opłaty za poruszanie się po drogach płatnych w Chorwacji dokonuje się za dany odcinek autostrady na bramkach. Przy wjeździe na autostradę należy pobrać bilet w punkcie poboru i zachować go do czasu opłaty przy zjeździe z autostrady. Na bilecie znajduje się trasa przejazdu oraz kategoria pojazdu. Nie jest możliwe określenie z góry dokładnej opłaty za przejazd, ponieważ opłata za różne odcinki autostradowe nie jest taka sama. Z taryfami opłat względem kategorii pojazdu lub zespołu pojazdów można zapoznać się na stronie https://www.hac.hr/en/toll/toll-rates
W Rumunii winiety również są w wersji elektronicznej i obowiązują na każdej drodze w całym kraju. Oprócz tego opłatami objęte są przeprawy przez mosty Giurgiu-Ruse, Widyń-Calafat, Cernavode-Fetesti, Giurgeni-Vadu Oii. Wyszczególnia się winiety dla kategorii A-H. Kategoria A jest dla samochodów osobowych do 3,5 t, kategoria B dla samochodów osobowe do 3,5 t. przystosowane do przewozów towarów oraz kamperty:
Samochód osobowy z przyczepą
Nie ma konieczności kupowania dodatkowej winiety dla przyczepy, której dmc nie przekracza 3,5 t.
Kamper powyżej dmc 3,5t
Wszystkie pojazdy kempingowe są klasyfikowane w Rumunii jako kategoria B, niezależnie od dmc pojazdu. Pojazdy kategorii B podlegają opłatom drogowym, tak jak inne pojazdy użytkowe.
Więcej informacji o wszystkich kategoriach winiet w Rumunii na stronie https://www.e-rovinieta.ro
Opłata za przejazd autostradami i drogami ekspresowymi we Włoszech, podobnie jak w Chorwacji, pobierana jest na bramkach płatniczych. Przed skorzystaniem z trasy szybkiego ruchu należy pobrać odpowiedni bilet, a następnie opłacić go w punkcie przy zjeździe z odcinka płatnego. W północnych Włoszech opłaty obejmują także przejazdy tunelami i przełęczami. Każde z tych miejsc ma niezależną stronę internetową, na której publikowane są najważniejsze informacje. Cena za przejazd autostradą zależy od wybranej trasy oraz typu pojazdu. Ceny można sprawdzić na stronie https://www.autostrade.it
Opłatę za przejazd drogami płatnymi we Francji uiszcza się na bramkach płatniczych, a cena uzależniona jest od pokonanego odcinka oraz kategorii pojazdu. Ponadto płatne są wybrane tunele. Kryteria, które spełnia samochód, samochód z przyczepą kempingową lub kamper można sprawdzić na stronie https://autoroutes.fr/fr/classification-des-vehicules.htm
Szwajcarska winieta obowiązuje wszystkie pojazdy o dmc do 3,5 t na wszystkich autostradach i drogach ekspresowych. Po wprowadzeniu e-winiet nie ma już konieczności kupowania naklejki na przednią szybę. Warto dodać, że szwajcarską winietę można nabyć tylko jako roczną z 14-miesięcznym okresem ważności, który rozpoczyna się 1 grudnia roku poprzedzającego zakup i kończy 31 stycznia następnego roku. Roczna winieta to wydatek 40 CHF.
Samochód osobowy z przyczepą
Dla pojazdu z przyczepą należy kupić dwie oddzielne winiety, na samochód i przyczepę.
Kamper powyżej dmc 3,5t
W przypadku kamperów przekraczających dmc 3,5 t w Szwajcarii należy wnieść opłatę za ciężki pojazd. Na stronie https://via.admin.ch/shop/dashboard można dokonać zakupu winiety oraz za pojazdy ciężkie.
fot.freepik.com
Elektroniczne winiety na Litwie obowiązują tylko dla pojazdów o dmc powyżej 3,5 t o kategorii M2, M3, M3B, N1, N2, N3. Nie ma konieczności kupowania winiety na holowaną przyczepę. Informacje o opłatach drogowych na Litwie na stronie https://pirkti.keliumokestis.lt
Opłatę za korzystanie z odcinków głównych i regionalnych dróg krajowych (z wyjątkiem ich przekraczania na skrzyżowaniach i korzystania z nich na obszarach zaludnionych) obowiązuje pojazdy ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,0 t oraz pojazdy ciężarowe i ich zespoły o dmc powyżej 3,5 t. Koszt zależny jest od masy pojazdu oraz klasy emisji spalin. Więcej na stronie https://www.lvvignette.eu
W Estonii opłata za korzystanie z dróg dotyczy wszystkich pojazdów ciężarowych, których dmc wynosi pow. 3,5 tony i są używane w sieci dróg publicznych. Stawka zależy od maksymalnej dozwolonej masy pojazdu ciężarowego i jego przyczepy, liczby osi i klasy emisji pojazdu ciężarowego. Więcej na stronie www.teetasu.ee
W Szwecji opłaty drogowe za poruszanie się po autostradach pobierane są wyłącznie w przypadku samochodów ciężarowych o dmc ponad 12 t. Samochody osobowe oraz ich przyczepy podlegają tzw. opłacie miejskiej, ale jej zasięg zminimalizowany jest do korzystania z wybranych dróg w Göteborgu i Sztokholmie. Ponadto opłatom podlegają przejazdy mostami Öresund, Sundsvall i Motal. Rejestracji można dokonać na stronie epass24.com
W Danii opłaty drogowe za poruszanie się po autostradach pobierane są wyłącznie w przypadku samochodów ciężarowych o dmc ponad 12 t. Dla samochodów osobowych nie ma opłat, aczkolwiek poruszanie się po moście imienia Księżnej Mary, Øresund oraz Storebæltsbroen jest płatne. Więcej na stronie https://vejafgifter.dk/pl
W Norwegii nie ma winiet. Opłaty za przejazd drogami uiszcza się w systemie AutoPASS. Wyjątek stanowią punkty poboru opłat, gdzie nadal można płacić gotówką lub kartą płatniczą. Opłaty naliczają się automatyczne, a kontrola odbywa się w punktach poboru opłat, automatycznych bramkach oraz systemie AutoPASS. Pojazdy są rozpoznawane za pomocą kamer i czujników w punktach poboru opłat. Właściciele pojazdów niezarejestrowanych na terytorium Norwegii otrzymują pocztą rachunek od Epass24. Aby mieć stały podgląd kosztów można wcześniej zarejestrować numer rejestracyjny pojazdu w Epass24 i mieć dostęp do rachunków online. Ponadto w wybranych miastach Norwegii obowiązują opłaty za wjazd i pobiera się je w przypadku wjazdu do określonych stref. Wysokość opłaty zależna jest od grupy taryfowej Dokładne informacje i ceny można znaleźć na stronie https://www.autopass.no
Poruszanie się samochodem o dmc do 3,5t jest w Polsce bezpłatne z wyjątkiem odcinków autostrady A1, A4 i A2, gdzie pobierane są opłaty od firm zarządzających danym odcinkiem.
Samochód osobowy z przyczepą
Opłaty za samochód z przyczepą o łącznym dmc do 3,5 t zależne są od zarządcy odcinka płatnego. Na drogach zarządzanych przez GDDKiA przejazd jest bezpłatny. Opłaty za samochód z przyczepą o łącznym dmc pow. 3,5 t zależne są od zarządcy odcinka płatnego, a na drogach zarządzanych przez GDDKiA obowiązuje opłata elektroniczna e-TOLL.
Kamper powyżej dmc 3,5t
Opłata za kampera o dmc do 3,5 t zależna jest od zarządcy odcinka płatnego. Na drogach zarządzanych przez GDDKiA przejazd jest bezpłatny. Opłata za kampera o dmc pow. 3,5 t zależna jest od zarządcy odcinka płatnego, a na drogach zarządzanych przez GDDKiA obowiązuje opłata elektroniczna e-TOLL.
Więcej o stawkach pisaliśmy w artykule e-TOLL - wzrost opłat od 1 stycznia 2025 r, atomiast pełne informacje o systemie e-TOLL na stronie https://etoll.gov.pl/
Przykładowe koszty związane z opłatą za przejazd samochodem z przyczepą kempingową gdzie łączna dmc przekracza 3,5 t:
A1 na trasie Gorzyczki - Gdańsk 587 km: e-TOLL: 122,41 PLN + płatna AmberOne 71,00 PLN = 193,41 PLN
A2 na trasie Terespol - Świecko 669 km: e-TOLL: 76,32 PLN + płatna Autostrada Wielkopolska 220,00 PLN = 296,32 PLN
A4 na trasie Korczowa - Jędrzychowice 665 km: e-TOLL: 174,86 PLN + płatna Stalexport Autostrada Małopolska S.A 58,00 PLN = 232,86 PLN
Podsumowując, koszty winiet w wielu krajach europejskich są znacznie niższe niż opłaty drogowe w Polsce, co skłania do refleksji nad polityką cenową naszego kraju. Czas poważnie pochylić się nad wprowadzeniem zmian poprzez np. zastosowanie wyłączeń dla pojazdów turystycznych i wzorem innych krajów pozostawić opłaty od transportu towarów. Ceny za przejazd drogami płatnymi w Polsce oraz niemal uzależniający od posiadania telefonu komórkowego system opłat elektronicznych jest powodem wielu zapytań, ale i niepotrzebnych nerwów ze strony turystów zagranicznych.
