OBLICZA CARAVANINGU
Gdy musimy manewrować przyczepą bez samochodu, wymaga to dość dużej siły. Szczególnie, gdy dysponujemy przyczepą ciężką (np. dwuosiową). Wymyślono jednak na to rozwiązanie: elektryczne napędy, które pozwalają manewrować przyczepą precyzyjnie i bez wysiłku.
Takie rozwiązanie nie jest jeszcze zbyt popularne w Polsce. Przyczyny są przynajmniej trzy. Pierwszą z nich jest posiadanie przez naszych rodaków z reguły przyczep mniejszych. Drugim powodem są ceny zestawów, wciąż relatywnie wysokie. Trzecim powodem jest natomiast brak rozpowszechnionej informacji o tego typu urządzeniach. Jednak Polacy coraz chętniej montują w swoich przyczepach przede wszystkim Movery i Euromovery z firmy Truma. Parkowanie na pilota pomaga zarówno na kempingu, jak i w każdym miejscu, gdzie jest ciasno, więc prawdopodobnie będziemy je spotykać coraz częściej.
Przy pomocy takiego pilota do Movera manewrujemy przyczepą.
Najpopularniejsze
To oczywiście te urządzenia, które są dostępne i montowane w Polsce, czyli wspomniane produkty od Trumy. Model Euromover o wadze 32 kg, przeznaczony jest do montażu w jednoosiowych przyczepach o masie do 1600 kg. Euromover Tandem to wersja dla dużych, dwuosiowych przyczep kempingowych o wadze do 2250 kg, szerokości do 2,5 m i rozmiarze opon do 205 mm. Euromover Tandem waży 42 kg (łącznie ze zintegrowanym drążkiem montażowym). Urządzenie składa się z dwóch silników elektrycznych montowanych przy tylnej osi. Silniki sprzężone są z przednią osią za pomocą specjalnego drążka. Zestaw sterowany jest elektronicznie, a całość zdalne sterowana pilotem. Do zasilania potrzebny jest 12 V akumulator o pojemności 88 Ah. Odpiętą od samochodu przyczepą możemy manewrować w dowolnym kierunku, pokonując wzniesienia nawet do 25% oraz wszelkie nierówności.
Mover SE.
Mover TE do przyczep dwuosiowych.
Euromover Tandem, w odróżnieniu od Euromovera, posiada zintegrowany hamulec dla każdego z silników, gwarantując bezpieczne manewrowanie dociążoną przyczepą na wzniesieniach i pochyłościach. Funkcja “Soft Start” (łagodne ruszanie) pozwala na płynne ruszanie pomimo dużej mocy samego urządzenia.
Mover S przy kole przyczepy.
Tak wygląda Mover SE przed zamontowaniem.
Mover SE już zamontowany.
Obydwa urządzenia są proste w montażu i obsłudze. Co ważne, bez przeszkód można także przełożyć urządzenie do innej przyczepy. Euromover Tandem może być montowany zarówno przed, jak i za osią przyczepy. Montaż urządzenia za osią dodatkowo zabezpiecza przed obsuwaniem się przyczepy o znacznym obciążeniu ustawionej na dużym spadku terenu.
Nowości
Truma jest zdecydowanie potentatem na rynku elektrycznych urządzeń pozwalających manewrować przyczepą bez samochodu. Wprowadzony niedawno Mover został zwycięzcą zeszłorocznego testu przeprowadzonego przez niemiecki magazyn „Camping, Cars & Caravans” oraz otrzymał nagrodę Caravaning Design Award 2006/2007 w kategorii „Innowacja w systemach mobilnych”. Seria Movera to modele: Mover S (dla przyczep jednoosiowych do 1800 kg, ma dostępny z obydwu stron mechaniczny docisk), Mover SE (przeznaczony do takich samych przyczep, ma jednak elektryczny docisk) oraz Mover TE – do przyczep dwuosiowych o wadze do 2250 kg, także z elektrycznym dociskiem. Przy zakupie zwróćmy koniecznie uwagę na oryginalne oznaczenie Truma Mover, ponieważ – choć trudno w to uwierzyć – na rynku pojawiły się podróbki systemu!
Move Control już zainstalowany.
Mover TE dla przyczep dwuosiowych, to:
• elektrycznie zapinane i odpinane rolki mechanizmu sterującego
• lekkie aluminiowe rolki chroniące opony
• specjalny mechanizm łagodnego startu i zatrzymywania Durasoft
• waga 33 kg
• pilot sterujący za pomocą fal radiowych
• pokonywanie wzniesień o kącie nachylenia 25%
• wtyczka 13-pin - zabezpieczenie przed przypadkowym podłączeniem, na przykład podczas jazdy
• brak nisko zamontowanych elementów
• silnik usytuowany bezpośrednio za lub przed osią
• wszystkie elementy zabezpieczone przed zalaniem i korozją
• średni pobór prądu: 20 A
• prędkość: 16 cm/sec.
• pokonywanie wzniesień o kącie nachylenia do 25% przy obciążeniu 1200 kg
• pokonywanie wzniesień o kącie nachylenia do 10% przy obciążeniu 1800 kg
Gdzie i za ile można kupić zestawy w Polsce
PHU El-Camp w Krakowie-Mogilanach
tel. 012 270 82 04
www.elcamp.pl
Mover SE: 7260 zł netto
Mover TE: 7628 zł netto
Koszt montażu: ok. 350 zł
Truma Polska w Krakowie
tel. 012 641 02 41
www.truma.com.pl
Mover SE: ok. 7054 zł netto
Mover TE: ok. 7380 zł netto
Mover S: ok. 6203 zł netto
Centrum Campingowe Smolicz w Paczkowie koło Poznania
tel. 061 815 74 69
www.smolicz.pl
Euromover 1 (do przyczep jednoosiowych): ok. 5836 zł netto
Euromover 2 (do przyczep dwuosiowych): ok. 7120 zł netto
Koszt montażu: ok. 500 zł netto
Nie w Polsce
Są także urządzenia – elektryczne napędy, których w Polsce na razie nie kupimy. Jednym z nich jest bardzo popularny w Niemczech Move Control, produkowany przez firmę Reich GmbH z Eschenburga. Pozwala on również na manewrowanie nawet na trudnym terenie, gdy nachylenie np. zbocza wynosi 25 procent. A jak działa? Dwa niezależne walce, każdy napędzany silniczkiem o mocy 12 volt, naciskają na koła przyczepy, dzięki czemu możemy kierować dwoma kołami, cofając i jadąc do przodu w tym samym czasie. Możemy manewrować też tak, że jedno koło jest w ruchu, a drugie nie, jedno kręci się w jedną stronę, drugie w przeciwną. Move Control pasuje prawie do wszystkich typów podwozia. Instalacja – zarówno z przodu koła, jak i od wewnętrznej strony – powinna być jednak dokonywana przez specjalistów. Dużym plusem jest to, że nie musimy nic wiercić czy spawać. Move Control nie uszkadza też ani nie osłabia amortyzatorów. Manewrowanie przyczepą odbywa się albo za pomocą pilota, albo – przy pomocy przewodu, który trzeba dokupić osobno. Więcej o Move Control na: www.reich-web.com.
Prosty montaż Move Control. Lepiej jednak, by dokonywali go fachowcy.
Naprowadzanie przyczepy na hak przy pomocy Mover Control.
Urządzenie widoczne z przodu, to Powrtouch.
Natomiast firma Powrwheel Ltd. z Wielkiej Brytanii oferuje kilka zestawów do manewrowania przyczepą pod nazwą Powrtouch. Powrtouch 1 pozwala manewrować przyczepą o wadze do 1200 kg, a Powrtouch 3 – o wadze do 1500 kg. Na swoje produkty firma daje aż pięć lat gwarancji, jednak ich też na razie w Polsce nie kupimy. Najbliższy diler znajduje się w Niemczech. Ceny zestawów wahają się od 820 do 1200 funtów, czyli od około 4730 zł do 7000 zł. Więcej informacji na stronie www.powrwheel.com.
Dariusz Wołodźko
