DOBRZE WIEDZIEĆ
Niewielkim jednostkom może wystarczyć jedynie akumulator do rozruchu silnika lub akumulator do zasilania urządzeń pokładowych. Kiedy warto wyposażyć łódź w kilka akumulatorów zasilających?
Wypoczynek na wodzie to coraz popularniejsza forma spędzania wolnego czasu. Aby wymarzony rejs był bezpieczny, istotne jest dobre przygotowanie rekreacyjnych jednostek pływających, a więc m.in. dobór odpowiednich akumulatorów. Pływanie po wodach wymaga sprawnych systemów nawigacyjnych i komunikacyjnych, które muszą być odpowiednio zasilane. Spadek energii lub jej brak, szczególnie na morzu, może stanowić zagrożenie dla załogi. Jak tego uniknąć?
Niżej poradnik firmy Exide Technologies, która rozszerzyła swoją gamę akumulatorów litowo-jonowych Marine & Leisure Equipment.
Bezpieczeństwo i niezawodność to podstawa
Na co zwrócić uwagę, wybierając akumulator do łodzi? Każda łódź ma inne wymagania dotyczące zasilania i wydajności akumulatora. Z tego powodu trzeba wziąć pod uwagę typ, obciążenie jednostki pływającej i jej wielkość. Nie bez znaczenia będzie również długość rejsu. Należy także ustalić, jaki typ zasilania akumulatorowego dotyczy konkretnej jednostki pływającej. Zasilania wymagają zarówno małe łodzie motorowe, jak i duże jachty – jednak w każdym przypadku będzie on zupełnie inny.
Przykład: niewielkie jednostki wymagają jedynie akumulatora do rozruchu silnika lub akumulatora do zasilania urządzeń pokładowych. Łodzie z większym zapotrzebowaniem energetycznym – aż po duże i nowoczesne jachty – będą potrzebowały 2 lub 3 osobnych zestawów akumulatorów (do rozruchu, do zasilania urządzeń elektrycznych na pokładzie, a także zasilania dodatkowych urządzeń, np. wyciągarek, pędnika sterującego lub silnika wędy ciągnionej). Ponadto duże łodzie z założenia posiadają bogatsze wyposażenie i funkcjonują na dłuższych trasach, z czym wiąże się brak możliwości częstego ładowania akumulatora. W takich sytuacjach dobrze jest wyposażyć łódź w kilka akumulatorów zasilających.
Warto też zwracać uwagę na takie akumulatory, które posiadają certyfikat DNV GL, np. Exide Start AGM, Dual AGM lub Equipment Gel z gamy Marine & Leisure. Certyfikat taki otrzymują urządzenia, które zostały uznane za bezpieczne i niezawodne w użytkowaniu na morzu.Zapotrzebowanie energetyczne łodzi. Jak je obliczyć?
Akumulatory stosowane w łodziach mają za zadanie nie tylko uruchamianie silnika (akumulator rozruchowy), ale także zasilanie urządzeń pokładowych (akumulator użytkowy), służących np. do nawigacji, do komunikowania się z lądem lub innymi jednostkami pływającymi. Jednym zdaniem – od nich zależy bezpieczeństwo pasażerów. Wybierając akumulatory rozruchowe, należy się kierować parametrami silnika. Natomiast akumulatory pokładowe powinno się zawsze dobierać zgodnie z wyliczonym indywidualnie zapotrzebowaniem na energię, konieczną do obsługi wszystkich urządzeń pokładowych, które pobierają prąd podczas rejsu.
Obliczenie średniego dziennego zużycia energii przez sprzęt pokładowy jest łatwiejsze w przypadku akumulatorów, których producenci, jak np. Exide, podają specyfikację w Wh (watogodzinach) zamiast w Ah (amperogodzinach).
Od czego należy zacząć sporządzanie bilansu energetycznego?
Od stworzenia dokładnej listy urządzeń elektrycznych, znajdujących się na łodzi. Wśród nich mogą być, np. telewizor, lodówka, ekspres do kawy. Na naszej liście nie może zabraknąć także dodatkowych urządzeń, które zabieramy w rejs, takich jak np.: aparaty fotograficzne czy laptopy. Tworząc zestawienie należy uwzględnić zapotrzebowanie energetyczne każdego z tych urządzeń. Następnie trzeba określić szacunkową długość czasu pracy poszczególnych urządzeń. A na koniec pomnożyć energię, jaką zużywają wszystkie urządzenia pokładowe, przez liczbę godzin ich działania. Aby w podróży nic nas nie zaskoczyło, otrzymaną sumę należy pomnożyć przez tzw. współczynnik bezpieczeństwa, który wynosi: 1,2. W ten sposób uzyskamy margines bezpieczeństwa.
Wyniki tych obliczeń dadzą nam sumę potrzebnej energii wyrażoną w watogodzinach, co ułatwi dobór jednego lub wielu akumulatorów do naszej jednostki pływającej.Przykłady użycia energii pomiędzy ładowaniami:
Wzór: W × h = Wh
• Żarówka – 25 W x 4 h = 100 Wh
• Ekspres do kawy – 300 W x 1 h = 300 Wh
• Lodówka – 80 W x 6 h = 480 Wh
• Pompa wody – 35 W x 2 h = 70 Wh
• Telewizor – 40 W x 3 h = 120 Wh
Razem: 1 070 Wh
Otrzymaną sumę warto pomnożyć przez tzw. współczynnik bezpieczeństwa, który wynosi: 1,2. W ten sposób uzyskamy tzw. margines bezpieczeństwa.
Przykład: 1 070 Wh (suma potrzebnej energii) x 1,2 (współczynnik bezpieczeństwa) = 1 284 Wh. Margines bezpieczeństwa wynosi 214.
Na co zwrócić uwagę wybierając akumulator do łodzi?
Podczas wyboru akumulatora – oprócz bilansu energetycznego – warto uwzględnić jego wytrzymałość, szczelność, wymiary i wagę. Pamiętajmy, że na wodzie sprawdzają się akumulatory, które dobrze radzą sobie z głębokim rozładowaniem, charakteryzujące się wysoką szczelnością, co jest istotne w kontakcie z wodą, której na pokładzie łodzi nie brakuje, np. takie jak całkowicie bezobsługowy Exide Equipment Gel. Można go bezpiecznie zamontować nawet w kabinie, gdyż nie ma ograniczeń dotyczących jego lokalizacji. Model ten spełni też oczekiwania tych użytkowników, którym zależy na oszczędności przestrzeni na łodzi, bo pozwala zaoszczędzić aż 30% miejsca. Jest też zabezpieczony przed iskrzeniem i wyciekami, co zwiększa bezpieczeństwo jego użytkowania. W warunkach morskich duże znaczenie może mieć odporność na wibracje i przechyły.
Jeśli zależy nam na utralekkim akumulatorze do zasilania urządzeń, możemy postawić na – już wkrótce dostępny na rynku – całkowicie bezobsługowy Exide Equipment Li-Ion, wykonany w technologii litowo-jonowej, który waży około 5 kilogramów.
5-kilogramowa bateria
Dodatkowym atutem Exide Equipment Li-Ion będzie możliwość ładowania również przez panel słoneczny oraz do 50% krótszy czas ładowania. Opcje „szybkiego ładowania” zapewnia również akumulator Exide Equipment AGM z gamy Marine & Leisure, charakteryzujący się dużą wytrzymałością w pracy cyklicznej i odpornością na głębokie rozładowania przy maksymalnej niezawodności. Akumulator ten jest wykonany w technologii VRLA z elektrolitem zamkniętym w macie szklanej, co zapewnia najwyższy poziom bezpieczeństwa. Ponadto jest całkowicie bezobsługowy. Użytkownicy wybierając taki rodzaj akumulatorów nie muszą się martwić obsługą akumulatora.
Fot. Exide Technologies
