Cyfrowi nomadzi. Biuro mobilne bo na kołach. Cz. 1

Czas czytania 7 minut

Czy faktycznie nic nie stoi na przeszkodzie, by lokalizacją wykonywania pracy był kemping? Dzisiaj ten, a jutro inny! Czyżby wraz z wejściem przepisów o pracy zdalnej realne stały się warunki pracy towarzyszące podróżnikom zamieszkujacym kampery czy przyczepy kempingowe? Informacji w tej kwestii zasięgnęliśmy u źródła.

Praca zdalna to już nie tylko domena ludzi wolnych zawodów. Stwarza też ona szanse rozwoju przedsiębiorstwa poprzez możliwość rozszerzania działalności na inne rynki, a także poprzez pozyskiwanie pracowników z wiedzą ekspercką – bez ograniczeń lokalizacyjnych.
I faktycznie, w Polsce odsetek osób pracujących „na odległość”, a więc zazwyczaj z domu, wzrósł w 2020 r. prawie dwukrotnie wobec 2019 r. (4,6% vs 8,9%). Z tym wynikiem znaleźliśmy się poniżej unijnej średniej, która wyniosła 12%, podkreśla raport Konfederacji Lewiatan. Cóż, przez długi czas przepisy w Polsce nie nadążały za rzeczywistością. Przez 3 lata trwały prace legislacyjne, by wdrożyć do polskiego prawa dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy. Aż wreszcie ustawa z 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 240) wprowadziła definicję pracy zdalnej, jednocześnie uchylając przepisy dotyczące telepracy.
Nowe przepisy obowiązują od 7 kwietnia 2023 r. Odtąd praca zdalna może być wykonywana zarówno w pełnym wymiarze czasu pracy, jak i częściowo, np. w określone dni tygodnia. Może polegać na wykonywaniu pracy całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym (!) przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą. Ustawa przewiduje zarówno pracę zdalną całkowitą, jak i hybrydową.

Fiskus potwierdzić miał niedawno, że samochód kempingowy może służyć przedsiębiorcy za miejsce pracy. A dla celów podatkowych jest to samochód osobowy. To z kolei daje możliwość odliczenia wydatków na jego zakup do limitu 150 tys. zł oraz 75% kosztów eksploatacji, nawet gdy kamper służy jednocześnie do celów prywatnych. Eksperci ostrzegają jednak, że trzeba będzie udowodnić celowość takich wydatków.

Wśród fanów caravaningu znajdziemy i takich, którzy chętnie zdecydowaliby się na „życie w drodze”, porzucając nawet na bardzo długi czas miejsce stałego zameldowania. Jak jednak podróżować z dziećmi w wieku szkolnym, skoro te muszą wywiązywać się z obowiązku szkolnego. A gdyby tak nasza prywatna szkoła była mobilna, tak samo jak domy na kołach, a my bylibyśmy nauczycielami swych pociech? Od wejścia przepisów o pracy zdalnej caravaning może świetnie promować równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, oraz wspomagać zdrowie fizyczne i psychiczne

A co, jeśli kamper jest ciężarowy, ale z dmc do 3,5 t?

A co jeśli jest to pojazd o dmc ponad 3,5 t? Czy analogicznie, także przyczepa kempingowa może być miejscem pracy, a jej właściciel korzystać z odliczeń wydatków na zakup?
Na potrzeby tego artykułu skierowaliśmy pytania m.in. do skarbówki czy nadzorujących inspektorów BHP. Odpowiedziano na nie obszernie, ale podkreślając za każdym razem, że z uwagi na złożoność poruszonej problematyki nie istnieje możliwość wskazania uniwersalnych rozwiązań, które będą odpowiedzią na różnorodne okoliczności występujące w życiu gospodarczym w zakresie wskazanego zagadnienia.

– Tytułem doprecyzowania należy wskazać, że w zależności od charakteru prowadzonej działalności również takie wykorzystanie może być wielowymiarowe. Dlatego udzielana odpowiedź ma charakter ogólny i nie stanowi potwierdzenia prawidłowości rozliczania kosztów uzyskania przychodów w konkretnym stanie faktycznym – zaznaczyła Aleksandra Grygierczyk, rzecznik prasowa kierująca Wieloosobowym Stanowiskiem Komunikacji (KWP), Krajowa Informacja Skarbowa (KIS). – Zasady ustalania kosztów uzyskania przychodów są uregulowane w ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej „ustawą PIT”. Na gruncie ustawy PIT za koszty uzyskania przychodów uważa się koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy PIT (art. 22 ust. 1 ustawy PIT). Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów, winien, w myśl art. 22 ust. 1 ustawy PIT, spełniać łącznie kilka warunków.
Owych rygorów jest 6. Koniecznym warunkiem dokumentującym wydatek podatnika jest pokrycie kwoty z jego zasobów majątkowych (kosztów uzyskania przychodów podatnika nie stanowią wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik). I jest definitywny (rzeczywisty), a więc wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona. Musi to być wydatek celowy, więc pozostający w związku z prowadzoną działalnością i poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub taki, który może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów. Poza tym wydatek został właściwie udokumentowany i nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
– Należy przy tym podkreślić, że obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo-skutkowego między poniesionym wydatkiem a przychodem uzyskanym z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu – każdorazowo spoczywa na podatniku. Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Zatem podatnik nie każde koszty może rozliczyć w prowadzonej działalności gospodarczej – wyjaśnia rzecznik KIS.
Każdą sytuację (wydatek) należy rozpatrywać odrębnie, uwzględniając wszelkie okoliczności, które wpływają na prowadzoną przez podatnika działalność gospodarczą.
Okoliczności te są najlepiej znane podatnikowi, dlatego w sytuacji ujęcia wydatku jako kosztu ciężar dowodowy obarcza podatnika, który powinien wykazać, że spełnił ku temu przesłanki. Dlaczego to tak istotne? U jednego podatnika dany wydatek będzie mógł stanowić koszt uzyskania przychodu, a u innego takim nie będzie.

Przykład z Azji. NOMADPro Canter ma wspierać nowy styl pracy zdalnej, promując głębokie zanurzenie w naturze. Mobilne biuro i jednocześnie kamper dla cybernomadów bazuje na lekkiej ciężarówce (dmc 3,5 t)

Samochód osobowy w ustawie PIT

Co zatem z pojazdami typu kamper i przyczepa kempingowa, które służą w działalności gospodarczej? Istotna z punktu widzenia tej sytuacji będzie m.in. ocena, czy wydatki związane z tymi pojazdami nie znajdują się w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów podatkowych określonych w art. 23 ust. 1 ustawy PIT.
– Katalog wydatków wyłączonych z kategorii kosztów podatkowych na podstawie powołanego przepisu ma charakter zamknięty. Zatem w powołanej sprawie kluczowa będzie odpowiedź na pytanie, czy dany pojazd stanowi samochód osobowy w rozumieniu ustawy PIT – tłumaczy rzecznik KIS.
I tu dodajmy, że zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 19a ustawy PIT, ilekroć w ustawie jest mowa o samochodzie osobowym: „oznacza to pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą”. Odstępstw od tego jest sporo, np. z wyjątkiem: a) pojazdu samochodowego mającego jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą: klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków; b) pojazdu samochodowego, który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu, c) pojazdu specjalnego.

Tradycyjny model pracy vs. niezależność od lokalizacji

Zapotrzebowanie na elastyczne środowiska pracy będzie szybko rosło. Wyniki Future of Work Reports 2021 pokazują, że 2/3 pracowników, którzy mogą pracować w domu, z zadowoleniem przyjęłoby rozwiązanie hybrydowe. Badania przeprowadzone przez niemieckie ubezpieczenie zdrowotne DAK w 2020 r. wykazały, że 56% osób uważa, że wydajniej pracuje w domu niż w biurze. Trend w kierunku mobilnych rozwiązań pracy został również potwierdzony w badaniu przeprowadzonym niedawno przez markę Sunlight: 76% z 430 zapytanych osób stwierdziło, że pracuje przynajmniej częściowo zdalnie – w porównaniu do 45% przed pandemią.

Rafał Dobrowolski
Fot. Mitsubishi, roadsurfer GmbH, SUNLIGHT

Artykuł pochodzi z numeru 4 (112) 2023 r. magazynu „Polski Caravaning”.

Chcesz być na bieżąco? Zamów prenumeratę – teraz jeszcze taniej i szybciej.

OBLICZA CARAVANINGU

Administrator05.10.2023