Pakiet wytycznych i zaleceń Komisji Europejskiej ma pomóc państwom członkowskim stopniowo znosić ograniczenia związane z podróżowaniem i umożliwić ponowne otwarcie przedsiębiorstw turystycznych, przy zachowaniu niezbędnych środków ostrożności w zakresie zdrowia.
Wytyczne z 13 maja br. mają dać ludziom szansę na tak przez nich pożądane odpoczynek i relaks. Komisja jest zdania, że kiedy tyko pozwoli na to sytuacja, ludzie powinni mieć możliwość – przy zachowaniu wszystkich niezbędnych środków bezpieczeństwa i ostrożności – spotkać się znów z przyjaciółmi i rodziną w kraju lub poza jego granicami. Pakiet ma również na celu pomóc unijnemu sektorowi turystyki wyjść z kryzysu spowodowanego pandemią.
Pakiet Komisji dotyczący turystyki i transportu obejmuje:
1. Bezpieczne przywrócenie swobody przemieszczania się i zniesienie kontroli na granicach wewnętrznych
W związku z faktem, że państwom członkowskim udaje się ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa, ogólne ograniczenia w swobodnym przemieszczaniu się należy zastąpić bardziej ukierunkowanymi środkami. Jeśli ogólne zniesienie ograniczeń nie jest jeszcze możliwe ze względu sytuację epidemiologiczną, Komisja proponuje zniesienie w pierwszym rzędzie ograniczeń między poszczególnymi obszarami lub państwami członkowskimi, w których sytuacja epidemiologiczna jest zbliżona. Państwa członkowskie powinny podjąć działania w oparciu o następujące trzy kryteria:
Zasada niedyskryminacji ma szczególne znaczenie: jeżeli państwo członkowskie postanawia zezwolić na podróż na swoje terytorium (lub do określonych regionów bądź obszarów na swoim terytorium), powinno to robić w sposób niedyskryminacyjny – umożliwiając wjazd ze wszystkich regionów lub państw w UE o podobnych warunkach epidemiologicznych.
2. Przywrócenie usług transportowych w całej UE przy jednoczesnej ochronie zdrowia pracowników sektora transportu i pasażerów
Wytyczne przedstawiają ogólne zasady bezpiecznego i stopniowego przywracania pasażerskiego transportu lotniczego, kolejowego, drogowego i wodnego. Zawarto w nich szereg zaleceń, takich jak konieczność ograniczenia kontaktu między pasażerami i pracownikami transportu oraz kontaktu pasażerów między sobą, a także – jeżeli to wykonalne – zmniejszenia zagęszczenia pasażerów w środku transportu.
3. Bezpieczne wznowienie usług turystycznych
Komisja opracowała wspólne ramy zawierające kryteria na potrzeby bezpiecznego i stopniowego wznawiania działalności turystycznej, a także protokoły zdrowotne dla hoteli i innych obiektów zakwaterowania. Kryteria te obejmują: dowody epidemiologiczne, zagwarantowanie wystarczających możliwości systemu opieki zdrowotnej dla miejscowej ludności i turystów, zagwarantowanie solidnego nadzoru oraz możliwości w zakresie monitorowania i testowania, a także ustalania kontaktów zakaźnych. Wytyczne te umożliwią bezpiecznie przebywanie w hotelach, na kempingach, w ośrodkach oferujących nocleg ze śniadaniem lub innych sezonowych obiektach noclegowych, a także jeść i pić w restauracjach, barach i kawiarniach, czy korzystać z plaż i innych terenów wypoczynkowych na świeżym powietrzu.
4. Zapewnienie transgranicznej interoperacyjności aplikacji śledzących
Państwa członkowskie uzgodniły przy wsparciu Komisji wytyczne służące zapewnianiu transgranicznej interoperacyjności aplikacji śledzących, aby podróżujący po UE byli ostrzegani przed potencjalnym zakażeniem koronawirusem. Mają one być punktem odniesienia dla deweloperów współpracujących z krajowymi organami ds. zdrowia. Aplikacje takie muszą być dobrowolne, przejrzyste, tymczasowe i odpowiednio zabezpieczone, a ponadto wykorzystywać zanonimizowane dane, opierać się na technologii Bluetooth i być interoperacyjne w wymiarze transgranicznym, a także w systemach operacyjnych. Interoperacyjność ma kluczowe znaczenie: obywatele UE muszą mieć możliwość otrzymywania powiadomień o ewentualnym zakażeniu w sposób bezpieczny i chroniony, niezależnie od aktualnego miejsca pobytu i bez względu na aplikację, z której korzystają.
5. Zwiększenie atrakcyjności bonów
Zgodnie z przepisami UE podróżni mają prawo do wyboru między zwrotem gotówki za odwołane bilety/imprezy turystyczne a zwrotem tych kosztów w formie bonu. Komisja dąży do tego, aby bony stały się opłacalną i bardziej atrakcyjną alternatywą dla zwrotu kosztów w przypadku wyjazdów odwołanych z powodu pandemii, mając na uwadze m.in. trudności finansowe touroperatorów. Bony dobrowolne powinny być objęte ochroną przed niewypłacalnością emitenta, a ich minimalny okres ważności nie powinien być krótszy niż 12 miesięcy. Jeżeli bony nie zostaną wykorzystane, powinna istnieć możliwość ich wymiany na gotówkę w terminie jednego roku. Powinna istnieć także możliwość przenoszenia bonów na innego podróżnego.
Oprócz informacji dla turystów i podróżujących wytyczne zawierają również informacje dla przedsiębiorstw turystycznych. W jaki sposób Komisja zamierza wspierać europejski sektor turystyki?
1. Zapewnianie płynności przedsiębiorstw turystycznych, w szczególności MŚP, poprzez:
2. Ratowanie miejsc pracy dzięki ulgom finansowym o wartości do 100 mld euro w ramach programu SURE, który wspiera państwa członkowskie w pokrywaniu kosztów krajowych mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy i podobnych środków umożliwiających przedsiębiorstwom utrzymanie miejsc pracy.
3. Zachęcanie obywateli do korzystania z lokalnej oferty turystycznej, promowanie miejscowych atrakcji i turystyki lokalnej oraz Europy jako bezpiecznego docelowego miejsca podróży.
Aby uzupełnić ww. krótkoterminowe działania, Komisja będzie w dalszym ciągu współpracować z państwami członkowskimi, wspierając zrównoważoną turystykę zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem i zachęcając do cyfrowej transformacji usług turystycznych w celu wygodniejszego zarządzania podróżami i przepływami turystycznymi.